Ο διάλογος για την Παιδεία...

ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΟΣ Ο ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ.
«ΝΑΙ» ΥΠΟ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ,
«ΟΧΙ» ΑΠΟ ΚΚΕ ΚΑΙ ΣΥΡΙΖΑ,
«ΝΑΙ» ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΑΟΣ


Ψάχνει συνομιλητές στον διάλογο για την Παιδεία

Σε αναζήτηση συμμαχιών προς εξεύρεση λύσεων στον ταραγμένο χώρο της εκπαίδευσης προέβη χθες από του βήματος της Βουλής ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής, κηρύσσοντας στην ουσία την έναρξη του εθνικού διαλόγου για την παιδεία.

Το ΠΑΣΟΚ είπε μεν ναι στην προσέλευσή του, διά στόματος του αρχηγού του Γ. Παπανδρέου, υπό προϋποθέσεις όμως, που προδιαγράφουν και την έκβαση. Θετική ανταπόκριση είχε ο ΛΑΟΣ, αρνητική τα κόμματα της Αριστεράς, καθώς είναι σαφέστατη η διαφορετική ιδεολογική βάση εκκίνησης σε μείζονα ζητήματα.

Η συζήτηση κινήθηκε αποκλειστικά στο αντικείμενό της, ήταν επί της ουσίας και σε ιδιαίτερα χαμηλούς τόνους.

Κ. Καραμανλής: Δεν ζητούμε συμμετοχή για την επικύρωση προειλημμένων αποφάσεων. Στόχος είναι να καταλήξουμε μαζί
«Αγραφο χαρτί»

Η αίσθηση πάντως ήταν ότι ο Κ. Καραμανλής εμφανίστηκε αυτοκριτικός, πολύ περισσότερο από ό,τι το συνηθίζει, σε μια εμφανή προσπάθεια να κλείσει ένα φλέγον μέτωπο και να παραπέμψει τα θέματα της εκπαίδευσης στο μέλλον. Εξ ου και δεν προσδιορίστηκαν οι θέσεις της κυβέρνησης -παρέμεινε στο «δόγμα του άγραφου χαρτιού»- καθώς και το χρονοδιάγραμμα του διαλόγου, ενώ και ο υπουργός Παιδείας Αρης Σπηλιωτόπουλος προσδιόρισε τις όποιες αλλαγές στο λύκειο και στο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για μετά το 2010.

Το συναινετικό προφίλ Καραμανλή, πάντως, συνδέθηκε από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ με το ότι ο πρωθυπουργός έχει στο πίσω μέρος του μυαλού του τη διενέργεια πρόωρων εκλογών. «Η σημερινή σας εικόνα είναι απλώς μια άλλη, προεκλογική έκδοση της πολιτικής σας των πέντε τελευταίων ετών», είπε ο Γ. Παπανδρέου. Και ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ όμως, Γ. Καρατζαφέρης, ρώτησε ευθέως τον Κ. Καραμανλή αν θα προκηρύξει σύντομα εκλογές, χωρίς βεβαίως να πάρει απάντηση.

Γ. Παπανδρέου: Η κυβέρνηση να υποβάλει τις προτάσεις της και όχι να κρύβεται πίσω από τη λογική τής tabula rasa

Για το άσυλο

Από τη συζήτηση προέκυψε ότι Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ έχουν συναφείς θέσεις ως προς το πανεπιστημιακό άσυλο, συμφωνούν δηλαδή ως προς την ανάγκη πάταξης των πράξεων βίας εντός του ασύλου. Θέση με την οποία φάνηκε εν πολλοίς να συμφωνεί και το ΚΚΕ, ενώ ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρης ζήτησε σαφέστατα την κατάργησή του. Την προστασία του πανεπιστημιακού ασύλου ζήτησε μόνον ο ΣΥΡΙΖΑ, καταλογίζοντας στην αστυνομία, όπως άλλωστε έπραξε και το ΚΚΕ, ότι προσχεδιασμένα συγκρούεται με τις ομάδες βίας έξω από τα πανεπιστήμια.

Η κυβέρνηση πάντως, διά στόματος πρωθυπουργού, φαίνεται πως προσανατολίζεται στην αυστηροποίηση των διατάξεων για τις καταλήψεις στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.


Αλέκα Παπαρήγα: Η σελίδα του διαλόγου δεν είναι κενή. Περιέχει νόμους και μέτρα που έχουν δημιουργήσει αρνητικά δεδομένα
Ο πρωθυπουργός, όπως και ο υπουργός Παιδείας Αρης Σπηλιωτόπουλος, επιχείρησαν σε όλους τους τόνους να πείσουν ότι η κυβέρνηση δεν πάει με προειλημμένες αποφάσεις στο τραπέζι του διαλόγου. «Δεν ζητούμε συμμετοχή για την επικύρωση προειλημμένων αποφάσεων. Στόχος είναι να καταλήξουμε μαζί. Η πρώτη έγνοια είναι η επιτυχία του διαλόγου», υπογράμμισε. Και απευθυνόμενος προς την αντιπολίτευση, σημείωσε ότι «δεν είναι ώρα για προφάσεις, είναι ώρα για αποφάσεις». Αξιοσημείωτο είναι ότι για πρώτη φορά παραδέχτηκε ότι η παρεχόμενη παιδεία δεν είναι ακριβώς δωρεάν και ότι δεν έγιναν όλα όσα θα έπρεπε να έχουν γίνει. Παρουσίασε όμως ταυτόχρονα και μια εικόνα πεπραγμένων, καλώς καμωμένων από την κυβέρνηση.

Τρεις όροι ΠΑΣΟΚ

Τρεις προϋποθέσεις έθεσε ο Γ. Παπανδρέου προκειμένου το ΠΑΣΟΚ να προσέλθει στον διάλογο: Να δεσμευθεί ο πρωθυπουργός ότι η Ν.Δ. θα συμμετέχει στον διάλογο και ως αξιωματική αντιπολίτευση. Να υπάρξει πολιτική βούληση για μια ελάχιστη βάση συναίνεσης σε βασικές αρχές. Και βεβαίως, η κυβερνώσα παράταξη να υποβάλει τις προτάσεις της, αντί να κρύβεται πίσω από τη λογική τής tabula rasa. Ο κ. Παπανδρέου υπέβαλε συγκεκριμένες προτάσεις, ενώ παρουσίασε και μια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη τσέπης, ως το εργαλείο του μέλλοντος για κάθε μαθητή. Το κόστος της αυτή τη στιγμή είναι περί τα 300 δολάρια, αλλά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θεωρεί ότι θα μπορούσε να γίνει παραγωγή του και στη χώρα μας με πολύ μικρότερο κόστος από ό,τι το χαρτί που σήμερα στοιχίζουν τα βιβλία. Την πρότασή του αυτή ενστερνίστηκε, δευτερολογώντας, ο πρωθυπουργός.


Αλ. Αλαβάνος: Να παγώσουν ο νόμος-πλαίσιο και ο νόμος για τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών, να αυξηθούν οι δαπάνες για την Παιδεία
Στο ερώτημα περί του κόστους των εξαγγελιών του, η απάντηση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ ήταν: «Για μας, η Παιδεία δεν είναι μέρος του δημοσιονομικού μας προβλήματος. Είναι μέρος της λύσης του οικονομικού μας -και όχι μόνο».

Η σελίδα του διαλόγου δεν είναι κενή, είπε η Αλέκα Παπαρήγα, τονίζοντας ότι εμπεριέχει μέτρα και νόμους από τα δύο μεγάλα κόμματα, που έχουν δημιουργήσει αρνητικά δεδομένα για την εκπαίδευση στη χώρα μας. Η γ.γ. του ΚΚΕ έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι η άρνησή της να συμμετάσχει στον διάλογο δεν αφορά πολιτικές σκοπιμότητες, αλλά την τακτική του κόμματός της να αντιπαλέψει την πολιτική της κυβέρνησης.

Προτάσεις ΣΥΡΙΖΑ

Ο Αλ. Αλαβάνος διατύπωσε δέκα προτάσεις για να υπάρξει τομή στην εκπαίδευση. Εθεσε δε ως προϋποθέσεις για τη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ το πάγωμα των νόμων για τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών και του νόμου-πλαισίου, αλλά και την αναθεώρηση προς τα πάνω των δαπανών για την παιδεία. Παράλληλα ζήτησε να διεξαχθεί ο διάλλογος υπό την αιγίδα των μεγάλων ομοσπονδιακών οργανώσεων των αντίστοιχων βαθμίδων της εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ και ΠΟΣΔΕΠ). Τάχθηκε δε υπέρ της ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ και κατα της αλλαγής του νόμου για το άσυλο.

Όσο για τον Γ. Καρατζαφέρη, ανέπτυξε τις γνωστές ακραίες θέσεις του, διαγιγνώσκοντας μάλιστα ότι «ο πρωθυπουργός μπουσούλησε προς τις ιδέες του ΛΑΟΣ». Κατάργηση του ασύλου, κατάργηση της φοιτητικής συμμετοχής στις πρυτανικές εκλογές, ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά και ανοιχτά, με επιλογή των φοιτητών μεταξύ πρώτου και δεύτερου έτους. *


ΑΛΙΚΗ ΜΑΤΣΗ, ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
--------------------------------------------------------------------------------

Απάντηση της εκπαιδευτικής κοινότητας με συλλαλητήριο «ανυποχώρητου αγώνα»


Την ώρα που ο πρωθυπουργός επιχειρούσε μέσα στη Βουλή να ρίξει στα έδρανα των εκπροσώπων του Κοινοβουλίου τα χαρτιά της διακομματικής ευθύνης για την «τομή στην εκπαίδευση», απ' έξω οι άμεσα ενδιαφερόμενοι έδιναν τις πρώτες απαντήσεις.


«Οταν τα βρίσκουν στο κτίριο της Βουλής, η μόνη αντιπολίτευση είμαστε εμείς», φώναζαν φοιτητές, καθηγητές και δάσκαλοι στο χθεσινό συλλαλητήριο
«Συνεχίζουμε το διάλογο σε ανοιχτά σχολεία και όχι στα κλειστά συμβούλια» φώναζαν ρυθμικά καθηγητές μέσης εκπαίδευσης και δάσκαλοι περιμένοντας (από τις 12 το μεσημέρι) τους φοιτητές που θα ολοκλήρωναν το συλλαλητήριό τους εκεί, έξω από τη Βουλή. Οταν γύρω στις 3 μετά το μεσημέρι συναντήθηκαν όλοι απέναντι από το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη, τότε οι φωνές δυνάμωσαν και το πανό του Πολυτεχνείου, που οδηγούσε την πορεία, στήθηκε απέναντι από το Κοινοβούλιο: «Στο δρόμο σπάμε το διάλογό τους / το κίνημα θα δώσει την τελική απάντηση. Συνεχίζουμε στο δρόμο του ανυποχώρητου αγώνα ενάντια στην κυβερνητική πολιτική».

Η συνάντηση όλων των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας και η απόφασή τους να μείνουν εκεί, εξελίσσοντας τη χθεσινή διαδήλωση σε μια μεγάλη εκδήλωση διαμαρτυρίας, αιφνιδίασε ακόμα και τις δυνάμεις των ΜΑΤ που περίμεναν τη φοιτητική πορεία, η οποία είχε ξεκινήσει από τα Προπύλαια γύρω στις 2, να στρίψει όπως πάντα στα λουλουδάδικα για να διαλυθεί, ξανά προς τα Προπύλαια. Αναγκάστηκαν όμως να ανασυνταχθούν προκειμένου να μπουν ανάμεσα στον Αγνωστο Στρατιώτη και το μεγάλο όγκο των διαδηλωτών που αποφάσισαν να σταθούν απέναντι και να «εγκαινιάσουν» τον διάλογο για την παιδεία με το δικό τους τρόπο. Με μικροφωνική εγκατάσταση που είχε στηθεί από νωρίς, έδιναν το ρυθμό. Τραγούδια και συνθήματα μέχρι να ενσωματωθεί η φοιτητική πορεία και αμέσως μετά ομιλίες από εκπροσώπους όλων των φορέων που συμμετείχαν στη διαδήλωση και αποτελούν τους βασικούς συνομιλητές σε όποιο εθνικό διάλογο και φυσικά συνθήματα συνεχόμενα, επαναλαμβανόμενα και ηχηρά.

Οι φοιτητές είχαν ετοιμάσει νέο σύνθημα: «Ο διάλογός τους είναι μια απάτη / ρίχνει τα βάρη στων φοιτητών την πλάτη». Και για να μην αφήνουν να ξεχαστεί η θέση τους και για το άσυλο, έτερο θέμα αναπροσδιορισμού σύμφωνα με την έμπνευση του πρωθυπουργού, επανέλαβαν «Κάτω τα χέρια από το άσυλο» συμπληρώνοντας «Στο δρόμο σπάμε την τρομοκρατία, με όπλα την κατάληψη και την απεργία».

Και για το πολιτικό στίγμα, δεν παρέλειψαν να υπενθυμίσουν ένα από τα τελευταία φοιτητικά συνθήματα: «Οταν τα βρίσκουν στο κτίριο της Βουλής η μόνη αντιπολίτευση είμαστε εμείς».



--------------------------------------------------------------------------------

Της Βουλής


Καραμανλής με ψίχουλα, Γιώργος με όραμα


Της ΝΤΟΡΑΣ ΝΤΑΪΛΙΑΝΑ


Ο ένας, ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής, κινήθηκε με όρους ξεπερασμένων και πολυφορεμένων πλέον όρων επικοινωνίας, σε μια εξόφθαλμα τελευταία προσπάθεια να σβήσει την εικόνα παντελούς αποτυχίας της κυβέρνησής του. Και, με στόχο να δείξει ότι κάνει νέο ξεκίνημα, μίλησε για συνεννόηση, σύνθεση και συνένωση δυνάμεων. Εν ολίγοις, επιχειρώντας να δραπετεύσει από τα προβλήματα στον χώρο της Παιδείας, αναζήτησε σωσίβιο στον διάλογο. Λανσάροντας μάλιστα την περίφημη «μηδενική βάση», φρόντισε να ξεπεράσει και τον σκόπελο της ανυπαρξίας συγκεκριμένων προτάσεων. Ατύχησε όμως διπλά. Πρώτον, διότι δεν βρίσκεται στην αρχή νέας θητείας. Εστω της δεύτερης, αλλά σε μια καταφανώς προεκλογική περίοδο, που τη σηματοδοτούν οι ξαφνικές παροχές, έστω σε ψίχουλα. Και, όπως εύστοχα παρατήρησε ο Γ. Παπανδρέου, ο Κ. Καραμανλής επεδίωξε απλώς να μηδενίσει το κοντέρ. Δεύτερον, διότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έκανε ρελάνς με άλμα προς τα εμπρός. Δεν περιορίστηκε καν στην κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων για άλλη προοπτική στην Παιδεία. Δεν αρκέστηκε να κινηθεί στη διακήρυξη «θα κάνουμε την κρίση ευκαιρία» και να δώσει έμφαση στη φιλοδοξία του, να είναι η αναμόρφωση της Παιδείας «το νέο μεγάλο έργο του ΠΑΣΟΚ». Κινήθηκε με όρους νέας εποχής και μέλλοντος. Μίλησε ως αυριανή εξουσία με όραμα, με βαθιά γνώση των σύγχρονων ρευμάτων κα μεθόδων μάθησης. Εμφάνισε το προφίλ του αρχηγού που ηγεμονεύει στη νεολαία όχι εξουσιαστικά, αλλά μιλώντας τη γλώσσα της και κατανοώντας τις ανάγκες και τις προοπτικές που η σύγχρονη τεχνολογία προσφέρει. Το ηλεκτρονικό βιβλίο που παρουσίασε, αποτέλεσε απλώς μια έμπρακτη απόδειξη του πώς βλέπει την ελληνική εκπαίδευση του αύριο. Εν ολίγοις, έβαλε ένα στοίχημα με την κοινωνία αλλά και τις δυνάμεις που κινούνται σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και το κόμμα του, οι οποίες καιροφυλακτούν πατώντας φρένο σε κάθε καινούργιο, κινούμενες στη λογική «μη μου τους κύκλους τάραττε».


Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 24/01/2009

Αναδρομική καταβολή του επιδόματος των 176 € σε όλους τους εκπαιδευτικούς ζητά η ΔΟΕ

Με το παρακάτω έγγραφο , η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας (Δ.Ο.Ε.) ζητά, μετά την τελεσίδικη δικαστική απόφαση, να καταβληθεί αναδρομικά σε όλους τους εκπαιδευτικούς το περίφημο επίδομα των 176 €, ανεξάρτητα από το αν έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη. Πιστεύουμε πως το αίτημα της Δ.Ο.Ε. είναι πέρα για πέρα δίκαιο ειδικά, αν αναλογιστούμε, πως παρά τις δικαιολογίες περί σφιχτής εισοδηματικής πολιτικής, πρόσφατα δόθηκαν σε δικαστικούς αλλά και σε γιατρούς καθαρές μηνιαίες αυξήσεις ύψους 1.200 € και 600 € αντιστοίχως! Επίσης θα πρέπει το Υπουργείο Παιδείας να παραιτηθεί από την προσφυγή που έχει κάνει για το συγκεκριμένο θέμα στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Εκτός κι αν η Πολιτεία εξακολουθεί να ξεχωρίζει τους εργαζόμενους στο δημόσιο, σε παιδιά κα αποπαίδια...


...............................................................................
Η επιστολή της ΔΟΕ έχει ως εξής:

Αρ. Πρωτ:1793 Αθήνα 22/1/2009

Προς :

1) Τον Υπουργό Οικονομίας

και Οικονομικών

κ. Γιάννη Παπαθανασίου

2) Τον Υπουργό Παιδείας

κ. Άρη Σπηλιωτόπουλο

Κοιν:

Συλλόγους Εκπ/κών Π.Ε.



Θέμα: Αναδρομική καταβολή του επιδόματος των 176€ στους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης



Κύριοι Υπουργοί

Το Διοικητικό Εφετείο Θεσσαλονίκης, με την υπ. Αριθμ. 959/2008 τελεσίδικη απόφασή του, έκρινε ότι η ειδική μηνιαία παροχή της παρ.2 του άρθρου 14 του Ν.3016/2002 - 176 Ευρώ- πρέπει να καταβληθεί αναδρομικά, από 1/1/2002, και στους εκπαιδευτικούς λειτουργούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Το Δημόσιο, αντί να συμμορφωθεί με την εφετειακή απόφαση και να καταβάλει αναδρομικά το επίδομα, άσκησε αίτηση αναίρεσης στο Συμβούλιο Επικρατείας.

Επειδή, κύριοι Υπουργοί, θεωρούμε πέρα για πέρα άδικη τη μη καταβολή του επιδόματος των 176€ στους εκπαιδευτικούς που το δικαιούνται, σας καλούμε να εφαρμόσετε άμεσα την τελεσίδικη απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης και να χορηγήσετε το επίδομα των 176€, αναδρομικά, από 1/1/2002 μέχρι σήμερα, όχι μόνο στους εκπαιδευτικούς που δικαιώθηκαν, αλλά σε όλους τους εκπαιδευτικούς λειτουργούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Βιβλία Φυσικής Δημοτικού: Πειράματα με τους μαθητές

Φυσική Ε' και Στ' Δημοτικού


Πειράματα ...με τους μαθητές


ΕΡΕΥΝΑ: ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ, ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ






Με εγκυκλοπαίδεια φυσικών επιστημών, «κατάλληλη» για αναγνώστες άνω των έντεκα και δώδεκα χρόνων, θα μπορούσε να συναγωνιστεί -λένε οι εκπαιδευτικοί- η εισαγωγή στον κόσμο της Φυσικής μέσα από τα αντίστοιχα νέα βιβλία της Ε' και της ΣΤ' δημοτικού. Η επιλογή να συμπεριληφθούν στο «πείραμα» έννοιες όπως η μάζα, ο όγκος και η πυκνότητα, αναλύσεις για την ατομική δομή της ύλης, αλλά και η επιστημονικοποίηση απλών διατυπώσεων περί τα φυσικά και άλλα φαινόμενα, προκαλεί παρενέργειες που δεν είχαν υπολογιστεί από τους συγγραφείς-επιστήμονες.


«Πώς να προχωρήσω την ύλη, όταν ακόμα τα παιδιά της Ε' τάξης προσπαθούν να καταλάβουν με τι μοιάζουν τα μόρια;» διερωτάται η εκπαιδευτικός Ειρήνη Πετροπούλου, ενώ ο Κωνσταντίνος Τσάκαλος, επίσης εκπαιδευτικός, προσδιορίζει την ουσία: «Τα νέα βιβλία δυστυχώς απαιτούν απομνημόνευση σύνθετων εννοιών και επιπλέον δίνουν έμφαση στον μικρόκοσμο αλλά και σε πολλά άλλα θέματα που είναι δύσκολα για τους μαθητές αυτής της ηλικίας, για το γνωστικό και ηλικιακό επίπεδό τους».

Το ειδικευμένο και απαιτητικό λεξιλόγιο, ο τρόπος γραφής και η γλώσσα που χρησιμοποιείται σε αρκετά κεφάλαια, η επιστημονική ή μεθοδολογική ασυνέπεια σε διαφορετικά σημεία των βιβλίων, καθώς και η «τεράστια ύλη», όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, αναφέρονται ως βασικές αιτίες των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στις τάξεις δάσκαλοι και μαθητές, οι οποίοι ακόμα αναρωτιούνται: Γιατί πρέπει να διδαχθούν όλα αυτά στο δημοτικό, και μάλιστα από την Ε' τάξη;

Η απάντηση έχει ήδη δοθεί με τις επιλογές των αρμοδίων (συγγραφικές ομάδες, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, υπουργείο Παιδείας). Σ' αυτές περιλαμβάνονται και τα πειράματα που καταγράφονται ακολούθως και προφανώς έγιναν με στόχο την παρατήρηση των αντιδράσεων από τα πειραματόζωα-μαθητές.

Ειδικά στην Ε' τάξη, λοιπόν, επιχειρούνται πολλά πειράματα. Ενα από τα πιο δημοφιλή και επαναλαμβανόμενα αφορά τις νοητικές λειτουργίες των μαθητών. Πραγματοποιείται η μετατροπή του γνωστικού αντικειμένου πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε μάθημα τουλάχιστον λυκειακής, ενίοτε και μεταλυκειακής τάξης.

Στη 14η κιόλας σελίδα του βιβλίου, οι ανικανοποίητοι συγγραφείς-επιστήμονες μετέτρεψαν τον απλό, βασικό ορισμό του μορίου και αντί ν' αφήσουν τα 11χρονα να καταλάβουν ότι πρόκειται για το «μικρότερο τμήμα ενός συστατικού που διατηρεί τις ιδιότητές του», τους ανεβάζουν κατευθείαν επίπεδο και τους πάνε στις χημικές ενώσεις, ενημερώνοντας πως πρόκειται για «το μικρότερο τμήμα μιας χημικής ένωσης που διατηρεί τις ιδιότητές του». Η απάντηση στην ερώτηση τι είναι χημική ένωση απαντάται αργότερα.

* Τι είναι όμως μια απλή εργασία μπροστά στα άλματα της Φυσικής που ακολουθούν; Στη σελίδα 65, ο απλός, πολύ απλός κανόνας ότι «οι μικρές γεννήτριες λειτουργούν με πετρέλαιο, μετατρέποντας τη χημική ενέργεια του πετρελαίου σε ηλεκτρική» κρίθηκε κατώτερος των προσδοκιών των συγγραφέων-υπερεπιστημόνων και έτσι αναδιαμορφώθηκε ως εξής (πάρτε ανάσα, θα χρειαστεί): «Ολες οι γεννήτριες μετατρέπουν την κινητική ενέργεια σε ηλεκτρική. Κάθε γεννήτρια συνοδεύεται από μια θερμική μηχανή που μετατρέπει τη χημική ενέργεια της βενζίνης σε κινητική με την οποία η θερμική μηχανή τροφοδοτεί τη γεννήτρια. Οι ανεμογεννήτριες είναι διαφορετικές από τις άλλες γεννήτριες».

* Μετά απ' αυτό μάλλον πάνε για πτυχίο τα παιδάκια. Ωστόσο, ο τελικός βαθμός (του πτυχίου φυσικά) θα διαμορφωθεί από το πείραμα στο βιβλίο της ΣΤ'τάξης. Εκεί (σελ. 36) εξηγείται, μεταξύ άλλων, τι είναι το ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Και αναφέρεται -όπως πάντα στην αρχική διατύπωση, με απλό τρόπο: «Οταν το υδρογόνο ενώνεται με το οξυγόνο, παράγεται ηλεκτρικό ρεύμα. Από την εξάτμιση δεν βγαίνει παρά... νερό. Τα αυτοκίνητα που κινούνται με υδρογόνο είναι λοιπόν ηλεκτρικά». Τς, τς, τς... Να πώς προάγεται η επιστήμη: «Ηλεκτρικό ρεύμα παράγεται όταν το υδρογόνο ενώνεται καταλυτικά με το οξυγόνο σε μια αντίδραση που γίνεται στον καυστήρα των αυτοκινήτων που κινούνται με υδρογόνο. Το ρεύμα αυτό τροφοδοτεί τον ηλεκτρικό κινητήρα του οχήματος».

* Βέβαια, ακόμη και οι νομπελίστες των θετικών επιστημών, δεν μπορεί, στα πρόχειρά τους θα έχουν λάθη. Ε, κάπως έτσι η πήξη μπορεί να γίνει τήξη, το φελιζόλ να προκύψει όχι από διογκωμένη αλλά από συμπιεσμένη πολυστερίνη, εκτός από τα μεταλλικά να υπάρχουν κι άλλα αντικείμενα που να έλκονται από φυσικούς μαγνήτες ή, τέλος πάντων, η πυρηνική ενέργεια να θεωρείται ιδανική αφού «δεν ρυπαίνει ποτέ την ατμόσφαιρα». Ποτέ προ των διορθώσεων, (π.Δ.) φυσικά, διότι μετά απ' αυτές υπήρξε και το Τσέρνομπιλ. Οσο για τις λοιπές ακόμη πιο καταστροφικές συνέπειες για το ανθρώπινο είδος ατυχημάτων σαν το Τσέρνομπιλ αποτελούν «μειονέκτημα».

Συγκεκριμένα, στη σελίδα 46 στο βιβλίο της Ε', ορίζεται ότι: «Κάθε στερεό μετατρέπεται σε υγρό σε μια συγκεκριμένη θερμοκρασία, η οποία ονομάζεται θερμοκρασία τήξης». Η διόρθωση μπορεί να καθυστέρησε -δύο χρόνια μετά- αλλά έγινε: «...ονομάζεται θερμοκρασία πήξης». Στο βιβλίο της ΣΤ', στη σελίδα 37, στη γνωριμία με τις μορφές ενέργειας, κάποιο σατανικό χέρι έγραψε μόνο τα θετικά, δηλαδή ότι «δεν ρυπαίνει την ατμόσφαιρα». Η αλήθεια, όμως, αποκαταστάθηκε. Απλά, με μια παρένθεση: «... δεν ρυπαίνει την ατμόσφαιρα. (Οχι πάντα π.χ. Τσέρνομπιλ)».

Λίγες σελίδες πιο κάτω (σελ. 46), το φελιζόλ δεν θέλει να προκύψει από διόγκωση της πολυστερίνης αλλά από συμπίεση. Επειδή όμως αυτό η επιστήμη δεν το δέχεται, ο κανόνας αντιστρέφεται και έτσι η φράση: «Ενα υλικό που χρησιμοποιείται συχνά για τη θερμομόνωση είναι η συμπιεσμένη πολυστερίνη, ένα είδος φελιζόλ» μετατρέπεται σε: «Ενα υλικό που χρησιμοποιείται συχνά για τη θερμομόνωση είναι η διογκωμένη πολυστερίνη, ένα είδος φελιζόλ».

Ακόμη, πιο κάτω (σελ. 94), στην απόπειρα να συμπεριληφθούν κι άλλα αντικείμενα σ' αυτά που έλκονται από φυσικούς μαγνήτες, και πριν ακόμη ο μαγνήτης επιπολαιότητας τραβήξει μεταλλικά αντικείμενα απροσδιόριστου αριθμού, το Π.Ι. παρενέβη. Στη φράση «Ο άνθρωπος ασχολήθηκε με τα μαγνητικά φαινόμενα εδώ και χιλιάδες χρόνια, όταν παρατήρησε για πρώτη φορά φυσικούς μαγνήτες να έλκουν ορισμένα αντικείμενα», προσέθεσε τη μαγική λέξη «μεταλλικά» πριν από τα αντικείμενα.

* Πέρα απ' όλα, όμως, ακόμη και στη Φυσική, πολλά ζητήματα κρίνονται όχι βάσει δεδομένων αλλά ερμηνείας. Ναι, ναι. Στο βιβλίο της Ε'τάξης (σελ. 23), στην πρώτη εκδοχή είναι το «Νερό, ο παγκόσμιος καταλύτης» στη δεύτερη «ο καλύτερος καταλύτης». Είναι θέμα ερμηνείας.

Στο ίδιο βιβλίο, δύο σελίδες πίσω (σελ. 21), αρχικώς προτείνεται στους μαθητές να φανταστούν ότι μικραίνουν προκειμένου να δουν τα σωματίδια. Η δεύτερη όμως επιστημονική προσέγγιση, μέσω των Παροραμάτων, οδηγεί ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή της μεγέθυνσης των σωματιδίων, θεωρώντας προφανώς πως αυτή η προτροπή ταιριάζει περισσότερο στην κοινή και πιθανώς στην παιδική λογική.

Η ίδια ακριβώς μεθοδολογία ακολουθήθηκε και στη σελίδα 58, όπου η δική μας σμίκρυνση κατά ένα δισεκατομμύριο φορές ώστε να δούμε τα μόρια ή και τα άτομα απορρίφθηκε από τη νέα ερμηνεία, που θεωρεί πιο εφικτή κατά τη συλλογιστική προσπάθεια των παιδιών τη μεγέθυνση των σωματιδίων κατά ένα δισεκατομμύριο φορές ώστε να τα δούμε καλύτερα.

Για να μην αφήνουμε, ωστόσο, εκτός της συνολικής προσπάθειας τις σωστές και χρήσιμες παρεμβάσεις, οφείλουμε να επισημάνουμε πως σε αρκετές περσιπτώσεις συμπληρώθηκαν έννοιες, φαινόμενα και φράσεις ώστε να επιτυγχάνεται η σαφήνεια, η επιστημονικότητα και η καλύτερη κατανόηση της Φυσικής από τους αναγνώστες. Καλά, το τελευταίο ελέγχεται... *



--------------------------------------------------------------------------------

Βιβλία Μελέτης Περιβάλλοντος


Ξέχασαν τη δράση


Της ΕΛΕΝΗΣ ΣΒΟΡΩΝΟΥ*


Αναμφίβολα έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στην εισαγωγή γνώσεων για το περιβάλλον στα σχολικά εγχειρίδια. Τα βιβλία της Μελέτης Περιβάλλοντος (διδάσκεται ως τη Δ' Δημοτικού) αλλά και τα άλλα βιβλία στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο δίνουν στους εκπαιδευτικούς ευκαιρίες για τη διδασκαλία καίριων περιβαλλοντικών ζητημάτων. Πρέπει όμως να γίνει κατανοητό ότι δεν αρκεί η παροχή γνώσεων για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.

Τα βιβλία δεν ενθαρρύνουν τη δράση από πλευράς μαθητών και εκπαιδευτικών. Πουθενά δεν γίνεται μια σύνδεση με το περιβάλλον και τον τρόπο λειτουργίας του σχολείου. Πώς όμως θα γίνουν τα παιδιά ενεργοί πολίτες όταν τη μια στιγμή μαθαίνουν για τη λειψυδρία και από την άλλη δεν νοιάζονται που η βρύση του σχολείου στάζει και κανείς δε δίνει σημασία; Ή όταν, με την επιστροφή τους στο σπίτι, υιοθετούν μια συμπεριφορά συσσώρευσης υλικών αγαθών και κατασπατάλησης φυσικών πόρων;

Δεν εισάγεται, με άλλα λόγια, η έννοια του αειφόρου σχολείου και του υπεύθυνου πολίτη. Η πρόσκληση μια Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης ή ενός εκπροσώπου του δήμου σε μια εκδήλωση δεν είναι παρά επιφανειακά ανοίγματα της εκπαιδευτικής κοινότητας στην κοινωνία. Είναι ώριμοι, μαθητές και εκπαιδευτικοί, για μεγαλύτερα βήματα. Εστιάζοντας λοιπόν στα βιβλία, θέλουμε να δούμε βιβλία που ευνοούν τη δράση για το περιβάλλον, την κριτική σκέψη, τη σύνδεση του σχολείου με την κοινωνία και γενικά το αειφόρο σχολείο. Θέλουμε επίσης να δούμε μεγαλύτερη στήριξη, εκ μέρους του ΥΠΕΠΘ, των προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στήριξη ηθική, ουσιαστική, διοικητική και οικονομική. Τα πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, που πραγματοποιούνται σε εθελοντική βάση, έχουν αποδείξει ότι προσφέρουν ένα δημιουργικό πλαίσιο δουλειάς. Ας τα δούμε να ενισχύονται. Τέλος, καλό είναι να δούμε την αντιστροφή της φθίνουσας σημασίας της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο Λύκειο, βαθμίδα όπου οι προτεραιότητες είναι άλλες. Τότε δυστυχώς ζητείται από τα παιδιά να ξεχάσουν τι σημαίνει αλληλεγγύη, ομαδοσυνεργατική μάθηση και έγνοια για τον διπλανό και το περιβάλλον και να ανταποκριθούν σε συνθήκες σκληρού ανταγωνισμού. Τι να κάνουν τα βιβλία σε αυτό το πλαίσιο; Οσο το σύστημά μας παραμένει γνωσιοκεντρικό και ευνοεί την αποστήθιση, τόσο το περιβάλλον και η αειφορία θα παραμένουν σε ένα περιορισμένο πλαίσιο.

* Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης WWF Ελλάς.



--------------------------------------------------------------------------------

Τα εγχειρίδια των Φυσικών Επιστημών:


Ανορθολογισμός και αποτυχία


Του ΚΩΣΤΑ ΡΑΒΑΝΗ*


Η συγγραφή διδακτικών εγχειριδίων για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών είναι στη χώρα μας εξαρχής υπονομευμένη, δεδομένων των απαράδεκτων και ανορθολογικών διαδικασιών επιλογής των συγγραφικών ομάδων. Και αυτό όχι μόνο για λόγους θεσμικής τάξης και διαφάνειας, αλλά κυρίως εξαιτίας της συστηματικής επιλογής ομάδων, οι οποίες όχι μόνο δεν έχουν καμία σχέση με ένα τεράστιο πεδίο έρευνας διεθνώς, με αντικείμενο τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών, αλλά συχνά διακηρύσσουν παντοιοτρόπως την αποστροφή τους για τα σχετικά ερευνητικά ευρήματα.

Η δημιουργία διδακτικών εγχειριδίων για τις Φυσικές Επιστήμες, για όλες τις σχολικές βαθμίδες, αποτελεί διαδικασία και προϊόν ενός ειδικού επιστημονικού πεδίου, το οποίο αποκαλούμε διδακτικό μετασχηματισμό. Στο πεδίο αυτό μελετώνται και αξιοποιούνται εξαντλητικά οι διαπιστωμένες από την έρευνα δυσκολίες των παιδιών, οι θεωρητικά προβλεπόμενες δυνατότητές τους, η ανάλυση του παιδαγωγικού πλαισίου και των αναλυτικών προγραμμάτων, η ριζικά ανακατασκευασμένη επιστημονική γνώση για τις εξειδικευμένες ανάγκες της κάθε ηλικίας και σχολικής βαθμίδας, οι λειτουργίες των διαφόρων μορφών γραπτού κειμένου, συμβόλων και εικόνας, οι δραστηριότητες εμπέδωσης και άσκησης των παιδιών.

Οταν όλα αυτά αποτελούν για τους συγγραφείς των εγχειριδίων άγνωστο πλανήτη, χωρίς καμιά αμφιβολία τα βιβλία που δημιουργούν είναι απλώς προϊόντα ενός τυφλού, αδιέξοδου και χωρίς σημεία στήριξης και αναφοράς εμπειρισμού. Ετσι, έχουν όλα τα αμαρτήματα τα οποία η κριτική στο πλαίσιο της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών διαπιστώνει διά γυμνού οφθαλμού: επιστημολογική σύγχυση, ανάμιξη μοντέλων χωρίς συνείδηση του προβλήματος και απλοϊκός επαγωγισμός, αμήχανη κονιορτοποίηση των στόχων της διδασκαλίας, αυθαίρετες επιλογές και ακολουθίες διδακτικών ενοτήτων, προσκόλληση στις ίδιες τις Φυσικές Επιστήμες και ταύτισή τους με την απόλυτη αλήθεια, απομάκρυνση από κάθε μεθοδολογικό και πολιτισμικό στοιχείο, αδυναμία διάκρισης και εντοπισμού τού τι ακριβώς είναι «δύσκολο» για τα παιδιά της κάθε ηλικίας, ανεξέλεγκτη χρήση μαθηματικοποίησης, κειμένων και εικονογράφησης.

Δυστυχώς, τα χαρακτηριστικά αυτά αποτελούν ενδημικά στοιχεία στο σύνολο σχεδόν των σχολικών βιβλίων για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών, καθώς τα διάφορα κέντρα λήψης των εκπαιδευτικών-πολιτικών αποφάσεων στη χώρα μας έχουν στραμμένη την πλάτη στη σχετική επιστημονική έρευνα, αν δεν την έχουν κηρύξει σε αφάνεια. Στραβά αρμενίζουμε. Είναι βέβαιο.

*Καθηγητής Διδακτικής της Φυσικής Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Πατρών


Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 20/01/2009

Βιβλία Ιστορίας Δημοτικού: Αντιπαραθέσεων συνέχεια

Κόβοντας και ράβοντας την Ιστορία


ΕΡΕΥΝΑ: ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ, ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ


Η εισαγωγή της νέας εκσυγχρονιστικής αντίληψης για την ιστορική εκπαίδευση των μαθητών του δημοτικού σηματοδοτήθηκε από την απόσυρση του βιβλίου της Ιστορίας της Στ' τάξης. Πολλές οι κατηγορίες που του αποδόθηκαν, ακόμη περισσότερες οι κόντρες για τη μεθοδολογία και πολύ περισσότερο για τον ιδεολογικό προσανατολισμό. Για τους ίδιους λόγους έχει δεχθεί κριτική το όχι τόσο... διάσημο βιβλίο της Ε' δημοτικού, μόνο που σε αρκετές περιπτώσεις καταγγέλλεται το αντίθετο αποτέλεσμα.


Δηλαδή, ο εξωραϊσμός όχι σημαντικών γεγονότων για την ελληνική Ιστορία αλλά των επιτευγμάτων άλλων λαών και μάλιστα προς όφελος ανάδειξης της ελληνικής παρουσίας σε μεγάλες ιστορικές περιόδους. Ωστόσο, η βάση της γενικής κριτικής για τη νέα γραφή της Ιστορίας παραμένει ίδια και συνδέεται με τις βολές κατά της καταχρηστικής εφαρμογής των σύγχρονων υποδείξεων -ακόμα και από την UNESCO- για την αποφυγή της «αναπαραγωγής των εθνικών στερεοτύπων» και της «συντήρησης τους μίσους» μεταξύ των λαών.

Τα βιβλία των δύο τελευταίων τάξεων του δημοτικού είναι αυτά που δέχονται και τη σκληρότερη πολεμική, καθώς στη Γ' και τη Δ' πραγματοποιείται η εισαγωγή στην Ιστορία, αρχικά με τη μυθολογία (από τη «Μυθολογία στην Ιστορία») και ακολούθως με την αναδρομή στην αρχαία Ελλάδα («Στα αρχαία χρόνια»). Βέβαια, και γι' αυτά, όπως για το σύνολο των βιβλίων, δεν λείπουν οι μεθοδολογικές παρατηρήσεις τόσο για την αισθητική παράμετρο όσο και για τις επιλογές ως προς την αξιοποίηση της ύλης (συμπύκνωση περιεχομένου, διάταξη, μέγεθος κειμένων κ.ά.). Πολλές μάλιστα είναι οι ενστάσεις για την επιλογή να εισαχθεί το μάθημα της Ιστορίας από τη Γ' τάξη και να υποχρεώνει τέτοιες ηλικίες να διαβάζουν και να αφομοιώνουν πυκνά και μεγάλα κείμενα.

Ωστόσο, τα πεδία των μεγάλων... μαχών προσδιορίζονται στις δύο μεγαλύτερες τάξεις και δεν έχουν συμβάλει στην εκτόνωση ούτε η επαναφορά του πολλάκις καταγγελλόμενου ως αναχρονιστικού και παρωχημένου -ιδεολογικά και διδασκαλικά- παλιού βιβλίου της Στ', αλλά ούτε και η χρήση εδώ και ένα χρόνο του νέου βιβλίου της Ε' ταξης. Για την τελευταία τάξη το σπουδαιότερο πρόβλημα είναι η ένταξη ενός πολύ παλιού βιβλίου στο νέο σύστημα διδασκαλίας, τουλάχιστον μέχρι να εμφανιστεί το νέο, η διαδικασία παραγωγής του οποίου αναμένεται να είναι μακρά. Παρά το τυπικό χρονοδιάγραμμα που λήγει φέτος, προκειμένου να είναι έτοιμο προς διάθεση κατά το επόμενο σχολικό έτος 2009-2010, ο πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου αποφεύγει τις δεσμεύσεις. Αφού μας επισήμανε πως «δεν πρέπει να θυσιάσουμε την ποιότητα προκειμένου να κάνουμε γρήγορα», εξέφρασε την ελπίδα του πως μέσα στον χρόνο θα είναι έτοιμο. Αγνωστο αν η σχετική ενημέρωση (και γι' αυτό) που προφανώς θα δεχθεί η νέα ηγεσία πρόκειται να επηρεάσει τη διαδικασία, η οποία πάντως προχωρά κατά τις υποδείξεις της νέας συγγραφικής ομάδας. Ητοι του καθηγητή Νεότερης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιωάννη Κολιόπουλου και των συνεργατών του (Ιάκωβου Μιχαηλίδη, συναδέλφου του στο ΑΠΘ, Χαράλαμπου Μηνάογλου, φιλόλογου και του σχολικού συμβούλου Αθανάσιου Καλλιανιώτη).

Πάντως, αν ο χρόνος ολοκλήρωσης της επανασυγγραφής του βιβλίου της Στ' δημοτικού δεν μπορεί ακόμα να προσδιοριστεί, ο εθνικός του προσανατολισμός έχει καθοριστεί. Ο κ. Κολιόπουλος έχει πολλές φορές επισημάνει ότι οι μαθητές και γενικότερα οι νέοι «χρειάζεται να συνειδητοποιήσουν γιατί είναι Ελληνες, γιατί πρέπει να αγαπούν την Ελλάδα και την Ευρώπη». Ο ίδιος είναι μέλος της διοίκησης της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, που είχε ρίξει από τα πρώτα και πιο σκληρά πυρά στην ομάδα Ρεπούση για το αποσυρθέν βιβλίο, κατηγορώντας την για «επιχείρηση αποδόμησης του έθνους, του εθνικού κράτους και της εθνικής ταυτότητας».

Τις ακριβώς αντίθετες καταγγελίες ωστόσο (περί ακραία συντηρητικών τοποθετήσεων) έχει δεχθεί το βιβλίο της Ιστορίας της Γ' λυκείου, στη συγγραφή του οποίου (επίσης με απευθείας ανάθεση) μετείχε ο κ. Κολιόπουλος, ως συνεργάτης του κ. Σβολόπουλου, με τον οποίον μοιράζονται στενούς δεσμούς με το Ινστιτούτο Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής». Με άλλα λόγια, αν κρίνει κανείς από την αρνητική αξιολόγηση μαθητών και καθηγητών του βιβλίου της Ιστορίας της Γ'λυκείου (πέρα από τις ενστάσεις και τις καταγγελίες, κρίθηκε ως το χειρότερο βιβλίο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από περσινή έρευνα της ΟΛΜΕ), δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για «καλό προηγούμενο». Αναμένεται η συνέχεια.

Σε ό,τι αφορά το έτερο πεδίο μάχης περί την εκμάθηση της Ιστορίας, δηλαδή το βιβλίο της Ε' τάξης, η βασική κριτική επικεντρώνεται σε δύο άξονες:

* Στην παρουσίαση των άλλων λαών σε σχέση με τους Ελληνες με τρόπο που υποβαθμίζεται ο πολιτισμός και η αξία της ιστορικής διαδρομής των πρώτων.

* Την καταγραφή των κοινωνικο-οικονομικών δομών, αντιθέσεων και συγκρούσεων κατά τα «Βυζαντινά χρόνια» (καθώς πρόκειται για την περίοδο που πραγματεύεται το βιβλίο), με εξωραϊσμένη γραφή η οποία οδηγεί σε συμβιβαστική ανάγνωση των κοινωνικών εξελίξεων.

Συγκεκριμένα:

* Στο πρώτο κεφάλαιο «Οι Ελληνες και οι Ρωμαίοι» η γνώση για τα επιτεύγματα των πρώτων είναι πολύ πλούσια, ενώ των τελευταίων περιορίζεται σε δύο φράσεις οι οποίες ενημερώνουν για την ανάπτυξη της λατινικής γλώσσας και την προσπάθεια μετάφρασης σ' αυτήν των (και θεατρικών) έργων αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων (σελ. 12). Δεν έχουν μεταφερθεί από το παλιό βιβλίο οι αναφορές στη ρωμαϊκή πρόοδο σε τομείς όπως νομοθεσία, αρχιτεκτονική, διοίκηση, έργα, πολιτισμός, δημιουργία λατινικής γλώσσας κ.ά.

* Στο επόμενο κεφάλαιο «Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μεταμορφώνεται» η ελληνική γλώσσα εμφανίζεται ως η γλώσσα που συμβάλλει στην «εξημέρωση των κατοίκων» του Βυζαντίου, σύμφωνα τουλάχιστον με το παρατιθέμενο κείμενο «Ετσι μεγάλωσε το Βυζάντιο» από την «Εισαγωγή στη Βυζαντινή Ιστορία» του Κ. Αμαντου (σελ. 24).

* Ανάλογη αναφορά όχι στην πολιτιστική ανάπτυξη των Αράβων αλλά στον δανεισμό των δικών μας στοιχείων πολιτισμού εντοπίζεται στο κεφάλαιο «Το βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί» (ενότητα «Το βυζαντινό κράτος και οι Αραβες», σελ. 60). Καμία αναφορά στους τομείς όπου μεγαλούργησαν οι Αραβες (μαθηματικά, χημεία, αρδευτικά έργα, ταπητουργία, τα κοσμολάλητα αραβουργήματα κ.ά.).

* Στην ενότητα «Η καθημερινή ζωή στην Αρχαία Ρώμη» (του πρώτου κεφαλαίου), η πραγματικότητα της κοινωνικής ανισότητας αναδεικνύεται μόνο από φωτογραφίες (κατοικιών φτωχών και πλουσίων, σελ. 17). Σε αντίθεση με τα κείμενα που περιγράφουν μια μάλλον ευχάριστη καθημερινότητα όπου «πλούσιοι και φτωχοί πήγαιναν στις γιορτές» (σελ. 19).

- Στις ίδιες σελίδες προσεγγίζεται και το φαινόμενο των δούλων. Μόνο που εξαντλείται στην πληροφορία πως «...Ολα αυτά τα φρόντιζαν οι δούλοι, που έμεναν μόνιμα εκεί». Προφανώς πήγαν περίπατο (ή στις... γιορτές μαζί με τους πλούσιους και τους φτωχούς) και οι απάνθρωπες συνθήκες, ο εξευτελισμός της ανθρώπινης ύπαρξης αλλά και η σημασία του φαινομένου των δούλων στις πολιτικές επικράτησης (μέσα και από πολέμους) όσο και στην ιστορία των κοινωνικών εξεγέρσεων. Η εξέγερση του Σπάρτακου, για παράδειγμα, έμεινε στο παλιό βιβλίο.

* Με αντιστοίχως απλουστευτική λογική περιγράφεται η «στάση του Νίκα» στο κεφάλαιο «Το Βυζάντιο, μια δύναμη που μεγαλώνει» και τη χαρακτηριστικά τιτλοφορούμενη ενότητα «Οι δήμοι αναστατώνουν την πρωτεύουσα με τη "στάση του νίκα"». Οχι, δεν παρουσιάζεται ως κοινωνική εξέγερση έναντι τις αντιλαϊκής πολιτικής του Ιουστινιανού, αλλά ως αντίδραση «στασιαστών» που κατέληξε όχι στη σφαγή αλλά στο να «χάσουν τη ζωή τους 30.000 άνθρωποι» (σελ. 45).

Βέβαια, στο τέλος αναφέρεται πως «οι αγώνες του ιπποδρόμου διακόπηκαν και κάθε φωνή λαϊκής διαμαρτυρίας σώπασε», ανεξάρτητα αν φαίνεται μάλλον άσχετο με τα προηγούμενα. Ειδικά για δεκάχρονα παιδιά.

Ισως γι' αυτό προβλέπονται τα projects. Είναι βέβαιο, πάντως, ότι εγείρουν πολλές από τις προσδοκίες για ουσιαστική διδασκαλία, εμπέδωση και κυρίως την καλλιέργεια της «κριτικής σκέψης», βασική επιδίωξη του νέου συστήματος και των νέων βιβλίων. Το ίδιο και τα βιβλία του δασκάλου. Πολύ περισσότερο όμως ο ίδιος ο δάσκαλος.

- Για την ιστορία, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, σε ό,τι αφορά το βιβλίο της Ιστορίας της Ε' τάξης, περιορίστηκε σε όχι σπουδαίες παρεμβάσεις, καθώς, με τα Παροράματα που εξέδωσε, προέβη σε γραμματικές, συντακτικές και εκφραστικές διορθώσεις. Ωστόσο, η μία ουσιαστική αλλαγή που προτείνει είναι ενδεικτική.

Στην ενότητα «Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους» διορθώνει τη φράση: «το πιο φρικτό έγκλημά τους» με τη φράση «η χειρότερη πράξη τους» . Δηλαδή, η λεηλασία και η απογύμνωση της Αγίας Σοφίας από τα ιερά της σκεύη, όπως αναφέρεται στη συγκεκριμένη πρόταση (σελ. 92).

Ομοίως, επιδιορθωτικές της έκφρασης και της γραμματικής είναι οι παρεμβάσεις του Π.Ι. στα βιβλία της Ιστορίας της Δ' και Γ' τάξης. Μοναδική εξαίρεση αποτελούν οι (πολλές, είναι η αλήθεια) συμπληρώσεις στοιχείων (κυρίως αναφορά πηγής) για τις φωτογραφίες που φιλοξενούνται στα δύο βιβλία. Αλλά και στο βιβλίο της Ε' τάξης. *



--------------------------------------------------------------------------------

«Τα περισσότερα βιβλία σε μέτριο έως πολύ κακό επίπεδο»


Μαριάννα Ψύλλα, επίκουρος καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου


Βιβλία προσεγμένα, καλές δουλειές, που δεν διαμορφώνουν όμως τον κανόνα, διακρίνει ανάμεσα στα νέα σχολικά εγχειρίδια η Μαριάννα Ψύλλα, επίκουρος καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου. Την ρωτήσαμε εάν τα νέα βιβλία προάγουν την πολιτική σκέψη των παιδιών και μεταξύ άλλων μάς είπε:


«Είχα την ευκαιρία να μελετήσω τα βιβλία της γλώσσας των μικρών τάξεων του Δημοτικού (Α'-Β') στο πλαίσιο έρευνας του μεταπτυχιακού Τμήματος Ψυχολογίας των ΜΜΕ. Πρόκειται για μια τελείως διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με τα βιβλία που είχαμε γνωρίσει ως μαθητές, αλλά και εκείνα που διδάχτηκαν τα παιδιά μου (μαθητές τώρα της Δευτεροβάθμιας). Εισάγουν τον μαθητή σε έναν διάλογο, μια ενεργητική εμπέδωση των εννοιών, σε θεματικές έντονου και σύγχρονου κοινωνιολογικού περιεχομένου.

Μεγάλη διαφορά είναι, για παράδειγμα, οι φωτογραφίες που εμφανίζουν την τάξη ενός ελληνικού σχολείου και ανάμεσα στα παιδιά Ελληνάκια, Αλβανάκια και μαυράκια με τα ονόματά τους. Η διαπολιτισμικότητα είναι θέμα που αφορά την ελληνική κοινωνία.

Σε αντίθεση με τα παλιότερα βιβλία, που ήταν θεμελιωμένα στο τρίπτυχο "πατρίδα-θρησκεία-οικογένεια", τα νέα αναγνωστικά αποφεύγουν εικόνες με την κλασική παραδοσιακή οικογένεια και εισηγούνται τη διαμόρφωση σύγχρονης αντίληψης για την ατομική και συλλογική ταυτότητα του Ελληνα.

Επιμελημένη θεωρώ και τη δουλειά που έχει γίνει για το βιβλίο της Ιστορίας της Γ' Γυμνασίου (Νεότερη Ελληνική και Ευρωπαΐκή), που γνώρισα μέσω του γιου μου. Καλλιεργούνται θέματα και σκέψεις γύρω από σημαντικά γεγονότα (Γαλλική και Αμερικανική Επανάσταση, Διαφωτισμός), υπάρχουν παραπομπές σε κείμενα και πηγές εκείνης της εποχής, που εμπλουτίζουν το κείμενο και καλούν τον μαθητή σε διάλογο. Θέτουν ερωτήματα με αμεροληψία στο ιδεολογικοπολιτικό επίπεδο και σφαιρική καταγραφή.

Δυστυχώς, όμως, οι παραπάνω πολύ καλές περιπτώσεις δεν διαμορφώνουν τον κανόνα. Για όλα τα υπόλοιπα βιβλία που έχω δει μπορώ να πω πως υπάρχουν βελτιώσεις αλλά κινούνται σε επίπεδο μέτριο έως πολύ κακό (παράδειγμα το βιβλίο Ιστορίας της Β' Γυμνασίου).

Ανάγκη επιμόρφωσης

Σε κάθε περίπτωση, όμως, το εγχειρίδιο από μόνο του δεν μπορεί να καλύψει την εκπαιδευτική και παιδαγωγική ανάγκη όσο ο ίδιος ο εκπαιδευτικός. Σημαντικό ζήτημα είναι η επιμόρφωση των διδασκόντων πάνω στα νέα βιβλία. Δεν αρκεί να έχει γίνει καλή δουλειά στο βιβλίο, εάν ο εκπαιδευτικός δεν έχει τη δυνατότητα να αντιληφθεί το πνεύμα του. Η ευθύνη ανήκει στο υπουργείο, που έφτασε στο σημείο να επιμορφώνει κάποτε εκπαιδευτικούς στα νέα βιβλία χωρίς αυτά να έχουν καν κυκλοφορήσει»...



Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 19/01/2009

Βιβλία Γεωγραφίας: Καλή επιτυχία στην περιπλάνηση

Γεωγραφία Ε', ΣΤ' Δημοτικού


Μάθημα αποπροσανατολισμού


ΕΡΕΥΝΑ: ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ, ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ







«Καλή επιτυχία στην περιπλάνηση» εύχονται στο εισαγωγικό τους σημείωμα οι συγγραφείς της Γεωγραφίας στους μαθητές της Ε' Δημοτικού, βιβλίου που περιλαμβάνει βασικά και ειδικότερα γνωστικά αντικείμενα για τη γεωμορφολογία, τις οικονομικές δραστηριότητες και τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας μας, αλλά και για τη φύση και τον πολιτισμό μας. Ο εμπλουτισμός των γνωστικών αντικειμένων -από τις κατευθυντήριες γραμμές της νέας παιδαγωγικής προσέγγισης- αποτυπώνεται με σαφήνεια στις προθέσεις των συγγραφέων και του αντίστοιχου βιβλίου της Στ' τάξης, «όπου το ταξίδι γίνεται πιο μακρινό».


Με αφετηρία το Σύμπαν, από τις οροσειρές, τους ωκεανούς και τα τροπικά δάση, η φιλοσοφία του βιβλίου υπαγορεύει την περιήγηση των μαθητών στον πολιτισμό ανά τον πλανήτη, διά της προσέγγισης γλωσσών, θρησκειών και κοινωνικών συστημάτων. Διαδοχικά, καλλιεργείται η οικολογική συνείδηση, η προσαρμογή ενεργειών και δραστηριοτήτων στην ορθή χρήση των φυσικών πόρων, η διαμόρφωση τελικά υπεύθυνων πολιτών με ικανότητα θετικής παρέμβασης στις παγκόσμιες εξελίξεις.

Η αναφορά στην πυξίδα, ωστόσο -στις πρώτες σελίδες του βιβλίου της Ε'- ως οργάνου προσανατολισμού, αποδεικνύεται απαραίτητη πληροφορία για τους μαθητές των δύο τελευταίων τάξεων του δημοτικού σχολείου, αφού προ των διορθώσεων του Π.Ι. κινδύνευαν να αφομοιώσουν:

* Την αντίθετη της παγίας τοποθέτηση ως προς τα σημεία του ορίζοντα (σ.σ. ο Θεόβουλος που τα υποδεικνύει στη σελίδα 22 μπερδεύτηκε με την Ανατολή και τη Δύση).

* Τη συγκρότηση της χλωρίδας από αυτοφυή, αποκλειστικά, φυτά.

* Το σύνολο των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης να αθροίζεται στα 25 (όσα και προ της διεύρυνσης της Ε.Ε. το 2007).

«Μαθαίνω την Ελλάδα» (βιβλίο Γεωγραφίας Ε' Δημοτικού):

Η α' ενότητα του βιβλίου, που προσεγγίζει τη χρήση του χάρτη ως εργαλείου απεικόνισης της επιφάνειας της Γης, αλλά και επικοινωνίας και γνώσης, περιλαμβάνει παραμέτρους όπως οι αλλαγές που προκαλούνται από τα φυσικά φαινόμενα και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις στο τοπίο.

Στη σελ. 11, αντικαθίσταται το δεύτερο τοπίο της εικόνας που εμφανίζει περιοχή σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, διότι όπως αναφέρεται στα σχετικά του μαθήματος παροράματα «με τη διάβρωση τα βουνά δεν γίνονται πιο ογκώδη, αλλά στρογγυλεύουν».

Στη σελ. 22, προκειμένου να μάθουν τα παιδιά να προσδιορίζουν ορθώς τα σημεία του ορίζοντα, η σχετική εικόνα αναστρέφεται (βλ. Θεόβουλο που προσανατολίζεται ανάποδα).

Δύο σελίδες πιο κάτω, όπου και εκτείνεται το μάθημα του προσανατολισμού, ο αναγνώστης, στην προκειμένη περίπτωση ο 10χρονος μαθητής, στη θέση του ενθέτου προαιρετικής ανάγνωσης συναντά κείμενο (αγνώστου συγγραφέα) στα όρια του εθνικοπατριωτικού ξεσπάσματος:

- «Το Ορμένιο... στέκεται σκοπός στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, κούτελο του ελληνικού σώματος».

- «Η Γαύδος... μοιάζει με τα ακροδάχτυλα του πόδα της Ελλάδας... Η Ελλάδα πατάει γερά»!

- «Η Μεγίστη, πρώτη χαιρετά τον ήλιο το πρωί... θυμίζοντας πως οι αγέρηδες φυσάνε ελεύθεροι και οι Ελληνες φυσάνε τα στήθη τους με ανεξαρτησία!».

- Οι Οθωνοί... κρατούν τα κλειδιά για την πύλη της Αδριατικής. Οι κλειδοκράτορες του '40».

Το απόσπασμα αντικαθίσταται από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο με κείμενο αποκλειστικά γεωπολιτικό των περιοχών που αναφέρονται.

Στη σελ. 39, στην πινακογραφία που περιγράφει τη νησιωτική Ελλάδα, από το σύμπλεγμα των Σποράδων αποκλείεται η Σκύρος. Στα σχετικά του μαθήματος παροράματα, ζητείται να συμπεριληφθεί.

Το κεφάλαιο 27 του βιβλίου της Ε' Δημοτικού αναφέρεται στις φυσικές καταστροφές αλλά και στις ανθρώπινες δραστηριότητες που επιτείνουν στο περιβάλλον τις επιπτώσεις τους. Στη σελ. 91 π.χ. αναφέρεται πως ένας κεραυνός μπορεί να προκαλέσει πυρκαγιά στο δάσος, ωστόσο, ένα κομμάτι από γυαλί πεταμένο από τον άνθρωπο είναι δυνατό να υποστεί αυτανάφλεξη και να το καταστρέψει. Στην επόμενη σελίδα εξηγείται η «αυτανάφλεξη» στο γεωγραφικό γλωσσάριο («αυτόματη ανάφλεξη. Η ενέργεια κατά την οποία ένα εύφλεκτο υλικό αναφλέγεται από μόνο του σε μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας»), χωρίς ωστόσο να προηγηθεί η έννοια της «ανάφλεξης». Στα παροράματα ζητείται η προσθήκη της.

Παρόμοια με το συγκεκριμένο παραδείγματα που καταδεικνύουν την προχειρότητα της συγγραφής των νέων βιβλίων στοιχειοθετούν τις αιτιάσεις των ειδικών, οι οποίοι και επιμένουν πως τα σχολικά εγχειρίδια υπονομεύουν τη νέα μεθοδολογία της διδασκαλίας που στηρίζεται στη βάση της σπειροειδούς διάταξης της ύλης, διότι είτε παραλείπουν έννοιες είτε τις παρουσιάζουν ακροθιγώς.

«Μαθαίνω για τη Γη» (βιβλίο Γεωγραφίας Στ' Δημοτικού)

Λανθασμένοι χάρτες (16 συνολικά εντοπίστηκαν στη γεωγραφία και των δύο τάξεων), αναδιατυπώσεις, αναφορές που δεν συνάδουν με τα σημερινά δεδομένα, αλλά και ερωτηματικά που προκαλούνται από τις επιλογές των συγγραφέων εντοπίζονται στο βιβλίο της Στ' τάξης.

Στο 11ο κεφάλαιο του βιβλίου που πραγματεύεται τις ζώνες βλάστησης, στον ορισμό της χλωρίδας αναφέρεται πως αποτελείται αποκλειστικά από το σύνολο αυτοφυών φυτών (σελ. 45). Η λέξη «αυτοφυών» διαγράφεται από το γεωγραφικό γλωσσάριο, μετά την παρέμβαση του Π.Ι.

Στο 24ο κεφάλαιο, στην ενότητα για τις ηπείρους, παρατίθεται στο ένθετο προαιρετικής ανάγνωσης ο γνωστός μύθος για την Ευρώπη, σύμφωνα με τον οποίο ο Δίας ερωτεύεται τη βασιλοπούλα της Φοινίκης, μεταμορφώνεται σε ταύρο και ίπταται μαζί της ώς την Κρήτη (σελ. 86). Από το Π.Ι. αφαιρέθηκαν τα φτερά από τον ταύρο, προς αποφυγήν της σύγχυσης των μαθητών(;).

Ενδεικτικό σημάδι προχειρότητας στη σελ. 100 που βγάζει μάτι, αφού στη σχετική με τους κατοίκους και τα κράτη της Ευρώπης (κεφ. 29) πινακογραφία, το τυπογραφικό λάθος έπεσε στον πληθυσμό της χώρας μας. Οι κάτοικοι της Ελλάδας ανέρχονται κατά το βιβλίο σε «0.964.020». Το πρόσεξαν και οι διορθωτές του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

Στο 33ο κεφάλαιο, που περιλαμβάνει τις πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ενωση, η απροσεξία των υπευθύνων για την ανανέωση της σχολικής ύλης εκτείνεται στις σελίδες 112-114. Τα κείμενα, οι πίνακες και οι χάρτες διορθώνονται με την προσθήκη της τελευταίας διεύρυνσης το 2007 κατά την οποία εντάχθηκαν στην Ε.Ε. η Βουλγαρία και η Ρουμανία.

Στην ενότητα για την Ασία, στο 34ο κεφάλαιο του βιβλίου, παρατίθενται οι πληροφορίες για τη θέση και το φυσικό περιβάλλον της ηπείρου. Στα στοιχεία για την Κασπία λίμνη αναφέρεται ο οξύρρυγχος «που γεννά τα μικροσκοπικά μαύρα αυγά, από τα οποία γίνεται το γευστικό χαβιάρι». Αφαιρέθηκε φέτος ο προσδιορισμός «γευστικό» του αρχικού κειμένου, ενδεχομένως για να μην παροτρύνονται οι μαθητές -βάσει ελκυστικών εννοιών- σε ακριβές καταναλωτικές συνήθειες.

Στη σελ. 125 στην ενότητα για την Αφρική, το πλαίσιο με την ταυτότητα που εισάγει στο 37ο κεφάλαιο του βιβλίου, οι ποταμοί μετατρέπονται σε λίμνες. Η Βικτώρια, η Ταγκανίκα, η Νυάσσα αφαιρούνται από την θέση των ποταμών, που θα συμπληρωθούν ορθά, προσεχώς.

Η ακροβασία μεταξύ της σύγχρονης επιστημονικής προσέγγισης και της παλαιάς κοπής παραγωγής διδακτικού υλικού επανεμφανίζεται στη σελ. 128, στο ίδιο κεφάλαιο. Ο ορισμός της ημιέρημης έκτασης που περιλαμβάνεται στο γεωγραφικό γλωσσάριο καταγράφεται αρχικά ως «έκταση ηπειρωτική στην οποία η απρογραμμάτιστη βόσκηση εξαφάνισε το χορτάρι και τη μετέτρεψε σε άγονη περιοχή». Στα παροράματα εξηγείται ως «έκταση ηπειρωτική που βρίσκεται στα άκρα των ερήμων».

Ερωτηματικά προκαλεί η διαγραφή, άνευ αιτιολογίας, προαιρετικής ομαδικής δραστηριότητας που αναφέρεται στις φυλετικές διακρίσεις, στην ενότητα για την Αφρική, με την οποία προκρίνεται η συνεργασία μαθητών και εκπαιδευτικών στη συλλογή πληροφοριών για τη ζωή και τον αγώνα του Νέλσον Μαντέλα. «Ο κοινωνικός ρατσισμός, για τον οποίο αγωνίστηκε, μήπως εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα σε πολλά μέρη του πλανήτη μας; Ας το ερευνήσουμε». Το ιδεολογικό κατηγόρημα που περιλαμβάνεται στο ζητούμενο κρίθηκε βαρύ προς αφομοίωση.


--------------------------------------------------------------------------------

Κάθε τάξη και καημός


Τα «αγκάθια» που συναντούν δάσκαλοι και μαθητές (και... γονείς) σε κάθε τάξη:

Α' τάξη - Μελέτη Περιβάλλοντος

Σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα, η διδασκαλία της ξεκινά από την αρχή της χρονιάς. Μόνο που τα εξάχρονα δεν έχουν μάθει ακόμα να διαβάζουν!

Β' τάξη - Μαθηματικά

Ενα από τα πιο δύσκολα βιβλία όλων των τάξεων του Δημοτικού. Με ύλη δύσκολη και συμπυκνωμένη, χωρίς συνοχή και κατακερματισμένη σε τέτοιο βαθμό, που αποδιοργανώνει τα παιδιά.

Γ' τάξη - Ιστορία

Είναι η πρώτη τάξη όπου η Ιστορία εισάγεται ως μάθημα. Τα παιδιά ξαφνιάζονται, δυσκολεύονται. Καλούνται να διαβάσουν μεγάλα κείμενα και να αφομοιώσουν τις πολλές πληροφορίες που περιλαμβάνονται σ' αυτά.

Δ' τάξη - Γλώσσα και Ιστορία

Η Γλώσσα έχει απαιτητική γραμματική και συντακτικό. Η Ιστορία γίνεται πολύ δύσκολη.

Ε' τάξη - Μαθηματικά

Το δυσκολότερο -με απόσταση- βιβλίο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Τρομάζουν όλοι. Εκπαιδευτικοί, παιδιά, γονείς και οι συν αυτώ.

Στ' τάξη - Γλώσσα

Εκτός από τον υψηλό βαθμό δυσκολίας, στο συγκεκριμένο βιβλίο είναι κυρίαρχο το φαινόμενο των αμφιλεγόμενων επιλογών ως προς τη θεματολογία. Είναι, ακόμα, έντονες οι επισημάνσεις για το μέγεθος της συμβολής του βιβλίου στη γλωσσική εξέλιξη των παιδιών με κεφάλαια όπως οι «Συσκευές». Ανάμεσα σε άλλα, διευκολύνεται η εντρύφηση στο εγχειρίδιο χρήσης μιας καφετιέρας. Δεν λείπει η παραμικρή λεπτομέρεια.

Χαρακτηριστική η διαφορά τού χθες με το σήμερα σε ενότητες όπως τα Χριστούγεννα. Εξιστορούνται και τα «Χριστούγεννα του υπολογιστή».


Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 16/01/2009

Βιβλία Μαθηματικών: αναρίθμητα λάθη

Μαθηματικά Α', Β', Γ', Δ', Στ' Δημοτικού


Αναρίθμητα... τα λάθη


ΕΡΕΥΝΑ: ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ








Ενα στα τρία λάθη, που επισήμως αναγνωρίζει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, αφορά τα βιβλία των Μαθηματικών. Σε αυτά, όμως, οφείλουμε να προσθέσουμε αβλεψίες και μπερδεμένες διατυπώσεις που δεν αναφέρονται, αλλά και μια σειρά άλλων επιλογών που μαζί με τη μαθηματική σκέψη εισάγουν τα παιδιά και στον «όμορφο κόσμο, ηθικό, αγγελικά πλασμένο» των ενηλίκων...


Βάσει των νέων εγχειριδίων, οι μαθητές της Στ' ενημερώνονται μέσα από προβλήματα που καλούνται να λύσουν όχι μόνο για το τι σημαίνει «γενιά των 700 ευρώ», αλλά και το πόσο... κουραστική είναι μια πορεία ειρήνης. Τα επίσημα Παροράματα του Π.Ι. δεν ασχολούνται με τέτοια ζητήματα -τουναντίον εντοπίζουν και ζητούν να διορθωθεί ένας πίνακας που υπάρχει στο βιβλίο του μαθητή στη σελίδα 29.

Παιδεία και CIA

Στον συγκεκριμένο πίνακα αναφέρονται οι πληθυσμοί των πολυπληθέστερων χωρών (Κίνα, Ινδία, ΗΠΑ) και της υφηλίου και από κάτω αναφέρεται ως πηγή το βιβλίο «The World Factbook 2003» της CIA, της διάσημης Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών!!! Το Π.Ι. ζητεί να αλλάξουν οι αριθμοί και να μπει ως πηγή το Στατιστικό Δελτίο του ΟΗΕ για το 2007. Στην ιστοσελίδα του Π.Ι. (www.pi-schools.gr) πάντως, όπου υπάρχουν τα εγχειρίδια σε ηλεκτρονική μορφή, η CIA επιμένει να παραμένει ως πηγή, ενώ στο βιβλίο που αγοράσαμε από βιβλιοπωλείο, έχει εξαφανιστεί χωρίς, όμως, να αλλάξουν τα νούμερα βάσει του ΟΗΕ...

Ωρομίσθιοι

Στο τεύχος εργασιών α' της Στ' τάξης (σελ. 26) υπάρχει ένα πρόβλημα (μαθηματικό και όχι κοινωνικό), που μιλά για τις προσλήψεις μιας αλυσίδας φαστφούντ που «απασχολεί 8 ωρομίσθιους υπαλλήλους σε καθένα από τα 5 καταστήματά της». Λέει ότι πληρώνονται με 4,5 ευρώ την ώρα και δουλεύουν 8 ώρες την ημέρα, 20 μέρες τον μήνα. Δεν ρωτά όμως τι μισθό παίρνει κάθε ωρομίσθιος (ή πώς τα βγάζει πέρα με αυτόν), αλλά «πόσα είναι τα έξοδα της επιχείρησης για μισθοδοσία κάθε μήνα και κάθε χρόνο»...

Αστυνομικά μαθηματικά

Στο πνεύμα του βιβλίου Θρησκευτικών της Ε' που σημείωνε ότι οι διαδηλώσεις δεν αρκούν για την ειρήνη στον κόσμο, είναι και το πρόβλημα στο τεύχος εργασιών β' (σελ. 36), βάσει του οποίου οι 27 μαθητές της Στ' «συμμετείχαν όλοι με μεγάλη χαρά στην πορεία για την παγκόσμια ειρήνη», η οποία όμως «ήταν πολύ κουραστική γιατί διέσχισαν ολόκληρη την πόλη». Για να μην υπάρχουν μάλιστα κενά, σημειώνεται ότι «πίσω τους, τους συνόδευαν τα αστυνομικά αυτοκίνητα που κινούνταν αργά, με ταχύτητα πέντε χιλιομέτρων την ώρα»!! Για ΜΑΤ και τόνους δακρυγόνων δεν αναφέρει κάτι πάντως...

Προφητείες

Ενώ όμως τα βιβλία, που πρωτογράφονταν κάπου στο 2004, προβάλλουν τόσο έντονα στοιχεία της σημερινής επικαιρότητας, φαίνεται ότι δεν είχαν αναλόγως προφητικές ιδιότητες σε άλλα θέματα. Για παράδειγμα, στη σελ. 82 του βιβλίου μαθητή παρατίθεται, ανάμεσα στα ποσά που κρατούν μονίμως σταθερή τιμή (σημείο τήξης του νερού, ύψος Ολύμπου, άθροισμα γωνιών τετραγώνου), και το «κόστος της τηλεφωνικής μονάδας». Στα επίσημα παροράματα του Π.Ι. ζητείται η διόρθωση αυτού του λάθους, όπως και πλήθους άλλων από τα απλούστερα τυπογραφικά έως τα πιο σύνθετα, καθώς τα βιβλία της Στ' εμπεριέχουν μεγάλο αριθμό ασκήσεων, κανόνων και παραδειγμάτων. Ενδεικτικά, στη σελ. 50, το βιβλίο μαθητή επιμένει ότι οι αριθμοί 4 και 9 δεν έχουν κανένα κοινό διαιρέτη (το 1 δεν μετράει;), σε πρόβλημα της σελίδας 44 το 1.000.000 μεταμορφώνεται αίφνης σε 10.000.000, στη σελ. 76 το κλάσμα 1/8 εμφανίζεται μεγαλύτερο του 1/25 και στη σελ. 38 του β' τεύχους εργασιών το καράβι που ταξιδεύει με 16 μίλια την ώρα διανύει σε 5 ώρες 96 μίλια και σε 6 ώρες 128 μίλια...

Παιδεία τουρισμού

Τα Μαθηματικά που, ως πρώην υπουργός Τουρισμού, ενδεχομένως θα συμπαθήσει περισσότερο ο νέος υπουργός Παιδείας Αρης Σπηλιωτόπουλος είναι εκείνα της Δ' Τάξης, καθώς στη σελ. 24 του βιβλίου μαθητή, προκειμένου να μάθουν πρόσθεση και αφαίρεση, τα παιδιά «περνούν το Σαββατοκύριακο στο χιονοδρομικό κέντρο Καλαβρύτων», κάνουν «σκι στο χιόνι» και «αναρρίχηση» και τρώνε «γάλα με κρουασάν».

Εκεί που τα παιδιά θα μπερδευτούν εντελώς είναι με το θέατρο, καθώς στη σελ. 21 στο ένα πρόβλημα αναφέρεται ότι την απογευματινή παράσταση παρακολούθησαν 32 ενήλικες και 65 παιδιά, στο επόμενο ότι για απογευματινή και βραδινή παράσταση πουλήθηκαν 300 εισιτήρια, ενώ πριν έχουν ενημερωθεί ότι το θέατρο έχει 160 θέσεις. Την παρεξήγηση αναλαμβάνουν να λύσουν τα Παροράματα του Π.Ι., όπως κάνουν και σε άλλα σημεία. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη σελ. 105, όπου ο «Λαμπίτσας» (μια φιγούρα λάμπας με χέρια και πόδια) καλεί τα παιδιά να «δουν έναν έξυπνο τρόπο» για να πολλαπλασιάζουν έναν αριθμό, π.χ. το 13 με το 5, το 50 ή το 500. Η ιδέα είναι να τους πει να πολλαπλασιάζουν το 13 με το 10, το 100 ή το 1.000 και μετά να βρίσκουν το μισό, αλλά στο βιβλίο το 13 έχει μεταμορφωθεί δαιμονικά σε 132 και όποιον πάρει ο Χάρος... Αλλού μάλιστα (σελ. 31) ο Λαμπίτσας, μεθυσμένος από τη λάμψη του, γράφει ότι 3.600:30=360!

Τροχαία παροράματα

Λάθη εντοπίζουν τα επίσημα παροράματα και στα βιβλία της Γ' Δημοτικού. Ομως, στο τεύχος εργασιών γ', σελ. 16, όπου ο πολλαπλασιασμός του 73 με το 54 γίνεται αναλυτικά, το γινόμενο προκύπτει παραδόξως 3.650, χωρίς το λάθος να εντοπίζεται αν και εντοπίζονται άλλα στην απέναντι σελίδα 17 και την προηγούμενη 15. Το καλύτερο όμως συμβαίνει στη σελ. 101 του βιβλίου μαθητή, όπου υπάρχει το γνωστό σήμα του ΚΟΚ για απαγόρευση στάσης και στάθμευσης σε οχήματα άνω των 3,5 τόνων, αλλά το πρόβλημα ρωτά ανερυθρίαστα: «Ποιο από τα παρακάτω αυτοκίνητα (φορτηγό, λεωφορείο, ΙΧ, με αναγραφόμενο το βάρος καθενός) απαγορεύεται να περάσει;».

Παιδικός ανασχηματισμός

Εμπλεα αβλεψιών και τα βιβλία της Β' Δημοτικού. Εδώ ξεχωρίζουν λάθη που θυμίζουν ηλικιωμένο κύριο που μπερδεύει τα ονόματα... Εξηγούμεθα: Από την αρχή της χρονιάς, οι επτάχρονοι μαθητές γνωρίζουν εννέα παιδικές φιγούρες με τα ονόματά τους, που θα πρωταγωνιστήσουν στις ασκήσεις, τα προβλήματα και την περιπέτεια της γνώσης. Σε πολλές περιπτώσεις, τα τέσσερα από αυτά θα αλλάξουν όνομα και θα εμφανίζονται η Μαρίνα ως Σαβίνα, ο Σπύρος ως Μιχάλης, η Ελένη ως Αννα και ο Πέτρος ως Λευτέρης.

Δελφίνι Ορκα

Ξεχωρίζει όμως στη σελ. 36 του βιβλίου μαθητή (τεύχος β'), το δελφίνι Ορκα (!) που όταν γεννιέται «ζυγίζει 210 κιλά», «τρώει 100 κιλά ψάρια την ημέρα» και «βουτάει μέχρι 350 μέτρα». Στο ίδιο τεύχος σελ. 6, το Π.Ι. μας ζητά να διορθώσουμε τα λάθος νούμερα που λένε η Μαρίνα και ο Πέτρος, αλλά δεν ζητά να αφαιρεθεί η ερώτηση που ακολουθεί στο βιβλίο: «Ποια παιδιά υπολόγισαν λάθος;»...

Ξεφούσκωτο μπαλόνι

Στα βιβλία της Α' τάξης, σύγχυση μπορεί να προκαλέσει η ερώτηση στην άσκηση της σελίδας 44 του βιβλίου μαθητή (τεύχος β'): «Πόσες είναι οι χάντρες σε κάθε αριθμητήριο;», αντί για το σωστό «πόσες είναι οι χάντρες που έχουμε ξεχωρίσει σε κάθε αριθμητήριο». Αλλά και η απαίτηση στη σελ. 16 του τεύχους εργασιών α' να βάλουν τα παιδιά «σε κύκλο» τέσσερα ή πέντε σκίτσα που βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο. Το πρόβλημα είναι ότι τέσσερις σελίδες νωρίτερα, τα εξάχρονα έχουν μάθει με κόπο τι σημαίνει κύκλος, αλλά τώρα για να «κυκλώσουν» τα σκίτσα πρέπει να φτιάξουν μια γραμμή που παραπέμπει σε ξεφούσκωτο μπαλόνι...

* Με τα βιβλία Μαθηματικών της Ε' ασχοληθήκαμε ξεχωριστά στην πρώτη συνέχεια της έρευνάς μας.



--------------------------------------------------------------------------------

Δάσκαλοι σε απόγνωση...


ΕΡΕΥΝΑ: ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ


Φωτιά πήρε το Διαδίκτυο στις αρχές του Σεπτεμβρίου, όταν, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της φετινής σχολικής χρονιάς, οι δάσκαλοι άρχισαν να ξεφυλλίζουν τα καινούργια βιβλία. Παραθέτουμε αυτούσιο απόσπασμα διαλόγου μεταξύ εκπαιδευτικών, από αυτούς που -εξακολουθούν να- κατακλύζουν τις εκπαιδευτικές πύλες:*

- Τα μαθηματικά της Τετάρτης μού φαίνονται πολύ περίεργα. Είναι η πρώτη φορά που θα έχω Τετάρτη. Νομίζω πως με μπερδεύουν. Επίσης, τα project στην Ιστορία και τη Μελέτη Περιβάλλοντος κατά πόσο είναι εύκολο να γίνουν; Μου φαίνονται όλα βουνό. Μήπως τα νέα βιβλία ζητούν τα πάντα από μας; Τι να πρωτοκάνει ο άμοιρος ο δάσκαλος; Θα έχει λέει τον ρόλο του οργανωτή και του συντονιστή, θα δουλεύει με ομαδοσυνεργατική, οι μαθητές θα είναι ενεργητικοί στη μάθηση κ.λπ. Αναρωτιέμαι, εγώ που έμαθα ό,τι έμαθα με το παλιό σύστημα έπαθα τίποτα;

-Ναι, έπαθες, γράφεις με κεφαλαία...

- Η αλήθεια είναι ότι όταν πρωτοβλέπεις τα βιβλία της Δ'τάξης σε πιάνει ένας πανικός. Μην αγχώνεσαι. Τα φετινά τεταρτάκια έχουν ήδη διδαχθεί δύο χρονιές με τη νέα μεθοδολογία και θα είναι καλύτερα τα πράγματα, θα σε οδηγήσει και το τμήμα σου.

Στα μαθηματικά θα βρεις και ασκήσεις που μοιάζουν χωρίς σκοπό, αντικατάστησέ τες με άλλες δικές σου. Επίσης, θα χρειαστείς περισσότερο χρόνο για τη διαίρεση και την αναγωγή στη μονάδα από ό,τι υπολογίζουν οι συγγραφείς του βιβλίου.

- Ευχαριστώ. Πάντως όταν είσαι μακριά, είναι πολύ δύσκολο μες στη στεναχώρια σου να διδάσκεις. Αλλά βλέπεις, πρέπει να το κάνουμε, με όσα προβλήματα έχουμε. Ελικρινά, νιώθω τεράστια απογοήτευση με τον διορισμό μου.

- Είναι δύσκολος ο πρώτος καιρός της προσαρμογής. Θα δεις, θα περάσει ο χρόνος γρήγορα... άλλωστε υπάρχουν και οι μεταθέσεις, οι αποσπάσεις...

- Τα βιβλία της Στ' τάξης τα έχετε δει; Κι όταν μάλιστα κλήθηκα να τα διδάξω σε εκτάκια που τα προηγούμενα πέντε χρόνια δούλευαν με τα παλιά βιβλία... εκεί να δείτε χαμός!

- Συνάδελφοι, έχω Στ'. Τι γίνεται με το μάθημα της Ιστορίας; Μπορεί κάποιος να με διαφωτίσει;

- Μετά το πολεμικό σκηνικό που στήθηκε με το βιβλίο Ιστορίας της Ρεπούση και την εκτέλεσή του, επανήλθε το παλιό παπαγαλίστικο βιβλιαράκι... Πάντως στο διδακτικό σκέλος του βιβλίου Ιστορίας που απεσύρθη... έχω τη γνώμη πως είναι πολύ καλό.



--------------------------------------------------------------------------------

...και επιμόρφωση άρπα κόλλα


ΕΡΕΥΝΑ: ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ


Στην έλλειψη επαρκούς επιμόρφωσης αποδίδουν -εκτός καταγεγραμμένων αδυναμιών στα νέα αναλυτικά προγράμματα και λαθών στο εκπαιδευτικό υλικό- οι δάσκαλοι τις αγκυλώσεις που καλούνται να διαχειριστούν καθημερινά στις σχολικές αίθουσες. Διαμαρτυρήθηκαν έντονα για την εικονική διαδικασία, στην οποία κλήθηκαν το καλοκαίρι του 2006 -στα δύο μονοήμερα σεμινάρια που οργανώθηκαν, ενημερώθηκαν επί της μεθοδολογίας που επρόκειτο να εφαρμόσουν τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, χωρίς το νέο εκπαιδευτικό υλικό, αφού δεν ήταν ακόμη διαθέσιμο- αντιδρούν περισσότερο σήμερα, καθώς εντοπίζουν βιωματικά τα αποτελέσματα των εσπευσμένων διεργασιών υποδοχής του συστήματος.

Το πρόγραμμα επιμόρφωσης (χρηματοδοτούμενο με 170 εκατ. ευρώ κατά τα επίσημα στοιχεία του ΥΠΕΠΘ) διαρθρώθηκε σε τέσσερις φάσεις:

- Τον Δεκέμβριο του 2005 επιμορφώθηκαν οι σχολικοί σύμβουλοι των δύο πρώτων εκπαιδευτικών βαθμίδων, σε δύο τριήμερα σεμινάρια, χωρίς να έχουν τα βιβλία στα χέρια τους.

- Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2006 οι σχολικοί σύμβουλοι κλήθηκαν να ενημερώσουν τους εκπαιδευτικούς της περιφέρειάς τους ανά τη χώρα.

- Το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου του 2006 περίπου 2.000 (700 κατά τη ΔΟΕ) εκπαιδευτικοί παρακολούθησαν διήμερο σεμινάριο, προκειμένου ως πολλαπλασιαστές να επιμορφώσουν το σύνολο των συναδέλφων τους.

- Από τις 4 έως τις 14 Σεπτεμβρίου του 2006 οι επιμορφωτές-πολλαπλασιαστές κλήθηκαν να ενημερώσουν τους 72.000 εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας για τα νέα βιβλία.

Η εισαγωγή των νέων βιβλίων και ο τρόπος επιμόρφωσης επί της διδασκαλίας τους αποτελούν, κατά τον πρόεδρο της ΔΟΕ, «μνημείο προχειρότητας στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης».

«Οι εκπαιδευτικοί είδαν για πρώτη φορά τα βιβλία που μπήκαν πριν από τρία χρόνια στο Δημοτικό, μαζί με τους μαθητές τους», δηλώνει. «Πιλοτική εφαρμογή δεν προηγήθηκε, κάτι που είχε αποτέλεσμα να μην εντοπιστούν και να μη διορθωθούν τα λάθη πριν από τη γενίκευσή τους» λέει ο Δημήτρης Μπράτης. Ο πρόεδρος της ΔΟΕ συνοψίζει τις καταγραφές της Ομοσπονδίας:

- Ασυμβατότητα της ύλης από τάξη σε τάξη.

- Πολλές και συμπυκνωμένες ενότητες.

- Απουσία κειμένων λογοτεχνικού και κοινωνικού περιεχομένου, που υπήρχαν στα προηγούμενα βιβλία.

- Δυσνόητες έννοιες και ατυχή παραδείγματα π.χ. στα Μαθηματικά.

- Εμμεση - άμεση διαφήμιση.

«Παρά τις παρατηρήσεις και τις επισημάνσεις των εκπαιδευτικών τα λάθη δεν διορθώθηκαν και τα βιβλία παραμένουν ίδια», καταλήγει.


Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 15/01/2009

Διάλογο για την παιδεία από μηδενική βάση ανακοίνωσε ο νέος Υπουργός Παιδείας

Διάλογος άνευ όρων και χωρίς προτάσεις



















Την εκπαιδευτική της πολιτική φαίνεται πως ανασχεδιάζει η κυβέρνηση, επιχειρώντας να «κλειδώσει» σε επόμενη πιθανή θητεία την κατάργηση των πανελλαδικών αλλά και την αλλαγή των διατάξεων περί πανεπιστημιακού ασύλου, ώστε να αποδυναμωθούν τα μέτωπα σε σχολεία και αμφιθέατρα.


Η δήλωση του Α. Σπηλιωτόπουλου, μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό στο Μαξίμου, συνόψισε την προαναγγελθείσα από την περασμένη εβδομάδα στροφή πολιτικής -τη βάση της οποίας εκτιμάται πως εξυπηρέτησε ο ανασχηματισμός στο ΥΠΕΠΘ: «Tabula rasa».

Στον άγραφο πίνακα της νέας ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας, που τοποθετεί πλέον σε «ανοιχτή ακρόαση» τους φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας, πιθανολογείται πως έχει σημειωθεί και το ζήτημα του πανεπιστημιακού ασύλου, παρά την πρόσφατη, εκ νόμου, μετατροπή των σχετικών διατάξεων.

Στη λατινική διάλεκτο του κ. Σπηλιωτόπουλου ανταποκρίθηκε η Αννα Διαμαντοπούλου, που χαρακτήρισε τη φράση του υπουργού «εύκολη απάντηση» -αναγνωρίζοντας εκλογική σκοπιμότητα- ενώ εκ παραλλήλου υποστήριξε πως η χώρα χρειάζεται απαντήσεις στο «quo vadis».

Από τις χθεσινές δηλώσεις του υπουργού Παιδείας, μετά το «πράσινο» του Μαξίμου, βεβαιώνεται ότι η κυβέρνηση, υπό την απειλή της κλιμάκωσης των αντιδράσεων της μαθητικής και φοιτητικής κοινότητας, επέλεξε να υιοθετήσει πρακτική της προηγούμενης προεκλογικής περιόδου της (κατάργηση πανελλαδικών Β' Λυκείου - μείωση εξεταζόμενων μαθημάτων στη Γ'τάξη).

Η φράση, άλλωστε, της Μαριέττας Γιαννάκου, που υπενθύμισε χθες στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ πως την «αλλαγή των εισαγωγικών την είχα αποφασίσει εγώ», ήταν χαρακτηριστική: «Είναι το επόμενο βήμα στις μεταρρυθμίσεις».

«Κυρίαρχη προτεραιότητα στο θέμα της Παιδείας αποτελεί το πώς θα εξελιχθεί το Λύκειο και ασφαλώς ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά θα προχωρούν ακόμα πιο πέρα, στο επόμενο βήμα που είναι το πανεπιστήμιο», δήλωσε ο Α. Σπηλιωτόπουλος. Παρέπεμψε τα ζητήματα στον διάλογο -χωρίς, ωστόσο, να προσδιορίσει τη μορφή του και τη χρονική του έναρξη όπως αναμενόταν- για τη διεξαγωγή του οποίου επανέλαβε την προσέγγιση της ηγεσίας του ΥΠΕΠΘ: «Χωρίς προειλημμένες αποφάσεις, χωρίς δογματισμούς, χωρίς ετσιθελικές απόψεις».

«Είμαστε ανοικτοί στο πλαίσιο αυτού του διαλόγου σε όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, σε όλους τους πολιτικούς και τους κοινωνικούς χώρους. Αρα, προσερχόμαστε σ' έναν διάλογο ο οποίος εξαρχής θα είναι tabula rasa», κατέληξε.

Εντύπωση προκάλεσαν οι σχετικές με το πανεπιστημιακό άσυλο δηλώσεις του υπουργού, που κατέδειξαν ότι το ζήτημα απασχολεί το κυβερνητικό επιτελείο. Ερωτώμενος εάν το ζήτημα περιλαμβάνεται στην ατζέντα της θεματολογίας του διαλόγου, απάντησε καταφατικά λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «είμαστε ανοικτοί σε απόψεις, να ακούσουμε οτιδήποτε μπορεί να προσφέρει και να προστατέψει το άσυλο».

«Επειτα από πέντε χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και αλλαγή τριών υπουργών, σήμερα ο υπουργός Παιδείας είπε ότι όλα ξεκινούν από μηδενική βάση και ότι η εκπαιδευτική πολιτική της κυβέρνησης είναι tabula rasa», σχολίασε, κατά την παρουσίαση της πρότασης του ΠΑΣΟΚ για την ΤΕΕ, η Αννα Διαμαντοπούλου.

«Αυτό είναι μια εύκολη απάντηση για να οδηγηθούν σε εκλογές και σε προεκλογική περίοδο, δεν είναι όμως αυτό που θέλει η χώρα. Η χώρα χρειάζεται απαντήσεις στο quo vadis. Και αυτές τις δίνει καθημερινά και με συγκεκριμένο τρόπο το ΠΑΣΟΚ», δήλωσε ανακοινώνοντας την έναρξη ηλεκτρονικού διαλόγου, που εγκαινιάζεται στο Διαδίκτυο με τα ζητήματα της Τεχνικής Εκπαίδευσης, αλλά θα επεκταθεί, όπως αποσαφηνίστηκε, εφ' όλης της ύλης, μετά τη δημοσιοποίηση της πρότασης του ΠΑΣΟΚ για το εξεταστικό.

Τις εντυπώσεις προεκλογικού πακέτου που αποκόμισαν τα κόμματα και οι φορείς της εκπαίδευσης -εξ ου και οι σοβαρές επιφυλάξεις για τη συμμετοχή τους στον διάλογο- μετά και τη συνάντηση στο Μαξίμου, επιχείρησε να διασκεδάσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κατά τη χθεσινή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, υποστηρίζοντας πως «η συγκεκριμένη εντύπωση δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα».

Δήλωσε πως «δεν υπάρχει τίποτε προεκλογικό» και παρέπεμψε σχετικά στις δηλώσεις του πρωθυπουργού και του υπουργού Παιδείας. *

ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ

--------------------------------------------------------------------------------

ΑΠΟΨΕΙΣ


Μηδενική και η χρηματοδότηση;


ΑΝΟΙΧΤΟ εθνικό διάλογο για την Παιδεία, χωρίς προαπαιτούμενα και δογματισμούς, ανήγγειλε ο υπουργός Παιδείας κ. Αρης Σπηλιωτόπουλος υπογραμμίζοντας: «Είμαστε ανοιχτοί, tabula rasa». Και πρόσθεσε: «Είμαστε ανοιχτοί να ακούσουμε και προτάσεις που προστατεύουν το άσυλο».

ΣΤΟΝ ΑΓΡΑΦΟ πίνακα (tabula rasa) που προσφέρει ο κ. υπουργός, έχει κατ' επανάληψη γράψει η εκπαιδευτική κοινότητα τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να γίνει ένας πραγματικός και ουσιαστικός διάλογος, που θα καταλήξει σε αποτέλεσμα, ώστε να βγει από το τέλμα η Παιδεία.

ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ούτε και στον διάλογο από μηδενική βάση να αγνοούνται οι προϋποθέσεις, τα βασικά θεμέλια στα οποία θα στηριχθούν οι προτάσεις κομμάτων και φορέων. Μεταρρυθμιστικό οικοδόμημα στον αέρα δεν χτίζεται, όπως αποδείχθηκε από τις έως τώρα αποτυχημένες μεταρρυθμίσεις των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων.

ΣΥΝΟΨΙΖΟΝΤΑΙ οι βασικές προϋποθέσεις που επίμονα έχει διατυπώσει ο εκπαιδευτικός κόσμος σε πέντε κύρια σημεία: α) Αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης και όχι μείωση των δαπανών για την εκπαίδευση. (Και στον προϋπολογισμό του 2009 έχουμε μείωση.) β) Ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της εκπαίδευσης. γ) Αναβάθμιση του περιεχομένου των σπουδών (βιβλία, αναλυτικά προγράμματα κ.τ.λ.). δ) Οικονομική στήριξη των εκπαιδευτικών. ε) Αναβάθμιση της τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευσης.

ΕΙΝΑΙ, ΛΟΙΠΟΝ, και παραμένει κύριο πρόβλημα της εκπαίδευσης η χρηματοδότησή της από τον κρατικό προυπολογισμό. Είχε υποσχεθεί πριν από πέντε χρόνια με το προεκλογικό της πρόγραμμα η Νέα Δημοκρατία αύξηση των δαπανών για την Παιδεία στο 5%. Εμεινε αυτό το ποσοστό άπιαστο όνειρο, αφού οι νεοδημοκρατικές κυβερνήσεις πέτυχαν μείωση, ενώ αυξήθηκαν οι ανάγκες. Οι κινητοποιήσεις εκπαιδευτικών και διδασκομένων δεν απέσπασαν ούτε καν μια δέσμευση του πρωθυπουργού ότι θα τηρηθούν οι προεκλογικές υποσχέσεις.

ΑΜΕΣΗ συνέπεια της υποχρηματοδότησης ήταν η συνεχής υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης και η επιβάρυνση των οικογενειών με αυξημένες δαπάνες για φροντιστήρια, ιδιαίτερα μαθήματα, διδασκαλία ξένων γλωσσών κ.τ.λ. Δεν επιβαρύνεται μόνο ο οικογενειακός προϋπολογισμός, αλλά και με πρόσθετο εξοντωτικό κόπο ο μαθητής και ο σπουδαστής, που τρέχουν από τα σχολεία στα φροντιστήρια χωρίς να πάρουν ανάσα.

ΑΠΟ ΜΗΔΕΝΙΚΗ βάση θέλει η κυβέρνηση τον διάλογο για την Παιδεία. Αυτός, όμως, ο διάλογος δεν μπορεί να γίνει και με μηδενική αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, εκτός και αν ο διάλογος είναι ένα επικοινωνιακό - προπαγανδιστικό τέχνασμα για να σταματήσει η αναταραχή στην εκπαίδευση.



Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 14/01/2009

Βιβλία Γλώσσας: Προχειρότητα και λάθη επί λαθών

Άστοχες καινοτομίες και ασκήσεις ταλαιπωρίας

Πώς γίνεται, αλήθεια, το μάθημα της γλώσσας μέσα σε μια τάξη δημοτικού; Μια συνηθισμένη σκηνή είναι η εξής: «Τώρα θα διαβάσουμε ένα κείμενο», λέει ο δάσκαλος. «Γιατί να το διαβάσω;» αναρωτιούνται, πιθανώς με δυσφορία, κάποιοι από τους μαθητές. Μαθητές είναι, πρέπει να το κάνουν, απαντά κοφτά η πραγματικότητα που οριοθετείται από το διδακτικό τρίπτυχο «ανάγνωση, ερωτήσεις, ασκήσεις (κυρίως γραμματικής)».

Τώρα ας φανταστούμε την ίδια σκηνή διαφορετικά: «Ωρα να διαλέξουμε το θέμα για ένα σχέδιο εργασίας», λέει ο δάσκαλος και όλα αλλάζουν άρδην. Ο ίδιος συζητεί με τα παιδιά, εκείνα συζητούν μεταξύ τους, συνεργάζονται, αξιολογούν ευρήματα, φθάνουν σε συμπεράσματα. «Και γιατί να γίνει όλο αυτό, και μάλιστα στην καθημερινή διδασκαλία;» μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος. «Η εντύπωση είναι ότι ο μαθητής δεν κάνει το μάθημα της γλώσσας. Παρ' όλα αυτά, είναι η πιο σημαντική σπουδή για την κατανόησή της», απαντούν οι ειδικοί της διδακτικής της γλώσσας, μηδέ εξαιρουμένου του κατ' εξοχήν υπεύθυνου Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, αν λάβουμε υπ' όψιν τις διακηρυκτικές του θέσεις. Οι δύο κυριότερες καινοτομίες του νέου συστήματος είναι η διαθεματικότητα και ο επικοινωνιακός προσανατολισμός της γλωσσικής διδασκαλίας. Τόσο στο πρόγραμμα σπουδών όσο και στα βιβλία του δασκάλου, υπάρχουν ρητές αναφορές για την υιοθέτηση της επικοινωνιακής-λειτουργικής προσέγγισης. Ωστόσο, τα νέα βιβλία, κατά την απογοητευτική διαπίστωση της εκπαιδευτικής κοινότητας, αν και δημιουργήθηκαν με σκοπό να εισαγάγουν αυτή τη νέα αντίληψη στα σχολεία, εν τέλει δεν βοηθούν. Τουλάχιστον όχι όσο διακηρύσσεται. Ναι μεν είναι σύγχρονα, ρεαλιστικά και ανταποκρίνονται στις επιταγές των καιρών μας, όμως το αποτέλεσμα δεν είναι αντίστοιχο.

«Η γλώσσα είναι κομμάτι της ψυχής του παιδιού. Μ' αυτήν παίζει, μ' αυτήν τσακώνεται, μ' αυτήν επικοινωνεί. Οταν όμως μπαίνει στο σχολείο, τότε η γλώσσα στέκεται απέναντι», επισημαίνει ο καθηγητής της Διδακτικής της Γλώσσας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, Αγαθοκλής Χαραλαμπόπουλος, υποστηρικτής της προωθημένης μορφής διδασκαλίας. Αλλωστε, είναι δική του η εκτίμηση ότι πρόκειται για «την πιο σημαντική σπουδή στην κατανόηση της γλώσσας».

Είναι ωστόσο κοινή η εκτίμηση πως, με καλύτερη διαχείριση των βιβλίων και περισσότερο ειδική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, θα μπορούσε στο επίκεντρο της διδασκαλίας να είναι πράγματι η επικοινωνία και η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι μαθητές μπορούν να αξιοποιήσουν τα γλωσσικά μέσα.

Δεν είναι τυχαία η πρόταση Μπαμπινιώτη για μονοετή φοίτηση των φοιτητών Παιδαγωγικής σε ειδικό τμήμα επιμόρφωσης. Ούτε οι κριτικές για αόριστη και υποθετική σύνδεση της διδασκαλίας με την επικοινωνιακή διαδικασία.

«Πρόκειται για πρακτικές που προσεγγίζουν τη γλώσσα ως γνωστικό αντικείμενο, όπου οι μαθητές καλούνται να μάθουν για τις γραμματικές δομές ή για τα χαρακτηριστικά του κειμένου, αλλά η σύνδεση όλων αυτών με την επικοινωνιακή διαδικασία είναι αόριστη και υποθετική. Εχουμε δηλαδή να κάνουμε με διδασκαλία για απόκτηση γνώσεων για τη γλώσσα και όχι διδασκαλία της χρήσης της γλώσσας και μέσω αυτής κατανόηση της λειτουργίας της», υπογραμμίζει ο κ. Χαραλαμπόπουλος και παραθέτει τα ακόλουθα παραδείγματα:

* «Στη Γλώσσα της Ε'τάξης (α' τεύχος) στη 2η ενότητα "Η ζωή στην πόλη" υπάρχει η υποενότητα "Η γειτονιά της πόλης" (σ. 25-27). Αρχίζει με ένα κείμενο πλαισιωμένο από δύο φωτογραφίες που δείχνουν όψεις μιας γειτονιάς της πόλης παλαιότερα και σήμερα και ακολουθούν πέντε ασκήσεις.

-Η πρώτη είναι άσκηση κατανόησης κειμένου και παραγωγής προφορικού λόγου. Συμπληρώνεται με την προσθήκη ενός πλαισίου με δύο στήλες, όπου στη στήλη τού "άλλοτε" δίνονται χαρακτηριστικά της παλιάς γειτονιάς, ενώ στη στήλη του "τώρα" οι μαθητές πρέπει να συμπληρώσουν τα κενά με χαρακτηριστικά που δηλώνουν τις αλλαγές που συντελέστηκαν στη σύγχρονη γειτονιά. Ετσι όπως είναι δομημένη η άσκηση, δεν δημιουργεί προϋποθέσεις για γνήσια προφορική έκφραση των μαθητών. Η μεταξύ τους συζήτηση θα εξαντληθεί στο να αναζητήσουν με τι θα συμπληρώσουν τη στήλη τού "τώρα".

-Με τη δεύτερη άσκηση (γραμματικής), οι μαθητές καλούνται να αντικαταστήσουν τις εγκλίσεις των ρημάτων σε προτάσεις-οδηγίες για την καταπολέμηση της ηχορύπανσης, σύμφωνα με παράδειγμα που δίνεται.

Σε χρωματιστό πλαίσιο εξηγείται ότι, όταν χρησιμοποιούμε ενεστώτα, ζητάμε από κάποιον με ευγενικό τρόπο να κάνει αυτό που λέει η οδηγία, ενώ, όταν χρησιμοποιούμε ενεστώτα ή αόριστο προστακτικής ή υποτακτικής, του λέμε με άμεσο τρόπο να το κάνει.

Επικοινωνιακό πλαίσιο, και επομένως εμπλοκή των μαθητών σε επικοινωνιακή χρήση της γλώσσας, θα είχαμε αν δημιουργούνταν η περίσταση ώστε να απευθυνθούν σε πραγματικούς διαφορετικούς αποδέκτες και να τους κάνουν συστάσεις. Αφού θα έγραφαν τις οδηγίες, οι οποίες πράγματι θα διέφεραν ανάλογα με τον αποδέκτη και τη σχέση του με αυτόν που την έγραψε, θα διαβάζονταν στην τάξη και θα σχολιάζονταν, οπότε, παρατηρώντας πώς η διαφορετική περίσταση υποχρέωσε σε επιλογή διαφορετικής έγκλισης, θα συνειδητοποιούσαν και τη σχέση ανάμεσα στις συγκεκριμένες γλωσσικές επιλογές και στο επικοινωνιακό αποτέλεσμα.

*Στην Υποενότητα «Διαδρομές στην πόλη» (σ. 33-35).

-Στην άσκηση 1 δίνεται στους μαθητές ένα τμήμα του χάρτη της Αθήνας (το κέντρο της πόλης) μαζί με το υπόμνημα, ενώ ακολουθούν τρεις ερωτήσεις που καλούν τους μαθητές να εντοπίσουν συγκεκριμένα στοιχεία στον χάρτη. Δηλαδή, ο χάρτης και το υπόμνημα προσκομίζονται μόνο και μόνο για να απαντήσουν οι μαθητές στις τρεις ερωτήσεις. Ομως πρόκειται για ένα πολυτροπικό κείμενο. Τα γλωσσικά μέσα εδώ κατανοούνται μόνο σε συσχετισμό με τα γραφικά μέσα. Κι όμως, δεν γίνεται τίποτα. Ακόμα, η ενασχόληση των μαθητών με αυτό το κείμενο δεν γίνεται στο πλαίσιο κάποιας επικοινωνιακής συνθήκης. Θα ήταν επικοινωνιακή η χρήση του αν π.χ. επρόκειτο να πάνε μια εκδρομή στην Αθήνα και στο πλαίσιο της προετοιμασίας τους αναζητούσαν στον χάρτη μέρη, διαδρομές και συγκοινωνιακά μέσα.

-Στην άσκηση 2, το κείμενο που ζητείται από τους μαθητές είναι επίσης ψευτοεπικοινωνιακό, δεδομένου ότι στα καλά καθούμενα καλούνται να υποθέσουν ότι κάποιος θα τους επισκεφθεί και τον κατατοπίζουν πώς θα τους βρει. Αντιδρά όμως κανείς και συμπεριφέρεται εντελώς διαφορετικά όταν εμπλέκεται σε πραγματικά επικοινωνιακά γεγονότα».

Η συνομιλία μας με την εκπαιδευτική κοινότητα κατέδειξε πως ακόμα κι αν υπερβούμε την προβληματική για την εισαγωγή της νέας αντίληψης στη γλωσσική διδασκαλία παραμένουν πολλές οι ενστάσεις σε πολλά άλλα πεδία. Προς επίρρωσιν, ο αναθεωρήσεις του ίδιου του Π.Ι.

«Μην κάνετε όλες τις ασκήσεις. Είναι πολλές» ή «Μην ακολουθείτε τη χρονική σειρά των ενοτήτων, αν δεν προλαβαίνετε» είναι ορισμένες από τις επαναλαμβανόμενες παρατηρήσεις προς τους εκπαιδευτικούς. Και δεν αφορούν τα παλιά, αλλά τα νέα βιβλία, που δημιουργήθηκαν με σκοπό να ανατρέψουν αυτές τις πρακτικές του παρελθόντος. Ακόμα, αρκετές από τις καινοτομίες καθίστανται άστοχες. Οπως η πρόταση για τη λεγόμενη σπειροειδή διάταξη της ύλης. Σε πολλές περιπτώσεις εφαρμόζεται με επιτυχία και αποτελεσματικότητα. Σε άλλες, όμως, αναιρείται στην πράξη και αντί να διευκολύνει στην κατανόηση της κατά κοινής ομολογίας πιο δύσκολης -πλέον- ύλης την κάνει ακόμη δυσκολότερη.

*Ενα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα, η διάρθρωση της ενότητας «Πάμε για ψώνια» στη Γλώσσα της Β' δημοτικού (α' τεύχος). Στην πέμπτη από τις οκτώ ενότητες, τα παιδιά καλούνται να μάθουν τους μήνες. Οι τρεις πυκνές σχετικές σελίδες μεταφράζονται σε δύο ημερών ενασχόληση με το θέμα. Μέσα σ' αυτό το διάστημα θα πρέπει να έχουν μάθει καλά τους μήνες και να έχουν λύσει τις ασκήκεις του βιβλίου του τετραδίου εργασιών. Ακολουθεί ένα «φορτωμένο» δισέλιδο με τις ημέρες της εβδομάδας και ταυτοχρόνως τους διφθόγγους -αυ και -ευ και τέλος μια διδακτική «ριπή» για το πώς χωρίζονται οι λέξεις όταν αλλάζουν σειρά. Σε μια σελίδα στο βιβλίο και μια μόνο άσκηση στο τετράδιο εργασιών. Γιατί τόσο γρήγορα; Διότι πρόκειται περί «γνώσης» που την έχουν ήδη κατακτήσει. Οχι σε προηγούμενη ενότητα, ούτε καν στην πρώτη του ίδιου τεύχους, αλλά την προηγούμενη χρονιά, στην Α'δημοτικού!

Ομως, βάσει του κανόνα της σπειροειδούς διάταξης, τα «δευτεράκια», παρά την παρέλευση ενός ολόκληρου καλοκαιριού και του πρώτου σχολικού τριμήνου, θυμούνται καλά πώς χωρίζονται οι λέξεις. Και επειδή το έχουν εμπεδώσει, δεν χρειάζονται παρά μόνο μία άσκηση.

..................................................................................
ΠΡΟΧΕΙΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΛΑΘΗ ΕΠΙ ΛΑΘΩΝ ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ


Η Γλώσσα κόκαλα τσακίζει...


ΕΡΕΥΝΑ: ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ, ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ


Τα λάθη, σοβαρά ή επιπόλαια, εκ παραδρομής ή αδικαιολόγητα, ανέκαθεν συνόδευαν την έκδοση των σχολικών βιβλίων. Δεν είναι ασύνηθες το φαινόμενο. Ωστόσο, στο πλαίσιο της δεύτερης σοβαρής προσπάθειας μετά τη Μεταπολίτευση (με δεδομένη τη μεγάλη αλλαγή του 1984-85) για την ανανέωση των σχολικών βιβλίων, ο «κανόνας» αυτός αποκτά άλλη βαρύτητα. Ειδικά, όταν η αλλαγή φέρει και τη νέα αντίληψη για τη γλωσσική διδασκαλία. Η κριτική για τις επιλογές αλλά και για τα λάθη, ιδίως αυτά που επηρεάζουν το αποτέλεσμα του (νέου) συστήματος, αποκτά άλλη διάσταση.


Είναι πυκνή η σύνοψη των αδυναμιών που εντοπίζονται στα νέα βιβλία της γλώσσας. Ανάμεσα στις βασικές επισημάνσεις: ασυμβατότητα της ύλης από τάξη σε τάξη, πολλές και συμπυκνωμένες ενότητες, λιγότερα λογοτεχνικά κείμενα ή κοινωνικές παρεμβάσεις, γνωστικά αντικείμενα συνοδευόμενα από διαφημίσεις αγαθών, άμεσες ή έμμεσες, δυσνότητες έννοιες κ.ά.

Αρκετά, πάντως, αναγνωρίζονται και από το ίδιο το Π.Ι. Εξ ου και τα παροράματα, τα οποία φέτος είναι πολυσέλιδα. Βέβαια, δεν φτάνουν σε μεγάλο βάθος παραδοχής, ωστόσο επιβεβαιώνουν αρκετούς από τους καταλογισμούς. Προχειρότητα, σε ορισμένες δε περιπτώσεις ανεπίτρεπτη ανεπάρκεια.

Κορυφαίο παράδειγμα: στη Γλώσσα Στ' Δημοτικού (Α' τεύχος, σελίδα 78), στην ενότητα για το Πολυτεχνείο προτείνεται συμπληρωματικό υλικό για την αναζήτηση περαιτέρω πληροφοριών. Ανάμεσα στον κατάλογο των τραγουδιών που είτε συνδέθηκαν με την εξέγερση του Πολυτεχνείου είτε γράφτηκαν ειδικά γι' αυτήν, περιλαμβάνεται και το «Ενα το χελιδόνι». Στην ταυτότητα των δημιουργών αναφέρεται: στίχοι Γ. Ρίτσος, μουσική Μ. Θεοδωράκης.

Το Π.Ι. σπεύδει να περισώσει την αξιοπρέπειά του στα παροράματα: «Ενα το χελιδόνι», στίχοι Οδ. Ελύτης.

*Αλλα λάθη ντροπής ή... δυστυχίας (και όχι μόνο για τους δημιουργούς αλλά και για τους αποδέκτες τους):

- Στη Δ' Δημοτικού (Β' τεύχος, σελίδα 23): Σε άσκηση σχετικά με τα αριθμητικά και τον διαχωρισμό ανάμεσα στο δισ- και το δυσ- αναφέρεται η παρατήρηση: «Δεν πρέπει να μπερδεύουμε το μόριο δισ-, πρώτο συνθετικό του δύο (δίποντο, δισέγγονος), με το αχώριστο μόριο δυσ- που σημαίνει δύσκολα, άσχημα (δύστυχος, δύσμορφος, δυσάρεστος).

Στο νέο παρόραμα, περιλαμβάνεται ο ορθός κανόνας: «Τα σύνθετα με το αριθμητικό δύο σχηματίζονται όχι με το δύο αλλά με το δι- και δισ- ενώ τα παράγωγα του δύο γράφονται με δυ, π.χ. δυάρι, δυάδα. Θυμόμαστε ότι οι λέξεις που έχουν ως πρώτο συνθετικό το δυσ- δεν έχουν καμία σχέση με το δύο αλλά δηλώνουν δυσκολία ή κακό αποτέλεσμα, π.χ. δυστυχία».

- Στη Γλώσσα της Γ' Δημοτικού (β' τεύχος, σελίδα 70): «Μερικές λέξεις μπορεί να ακούγονται το ίδιο, αλλά διαφέρουν στην ορθογραφία και τη σημασία τους» - αναφέρεται στον ορισμό των ομώνυμων λέξεων. Δύο χρόνια μετά την έκδοση των νέων βιβλίων, το Π.Ι. φέτος διορθώνει: «Αυτές οι λέξεις ονομάζονται ομόηχες».

- Ακόμα, στη Γλώσσα Δ' Δημοτικού, (Τετράδιο Εργασιών, τεύχος α', σελίδα 46), σωστές ασκήσεις αντικαθίστανται χωρίς λόγο από άλλες, ενώ ορισμένες διορθώνονται με λανθασμένες.

Ητοι, σε άσκηση για τη συμπλήρωση προτάσεων με ρήματα παράγωγα των λέξεων που παρατίθενται σε παρακείμενο ένθετο, προτείνεται η αντικατάσταση τριών εκ των προτάσεων. Πρόκειται για τις εξής προτάσεις: «Η Στέλλα και ο Χρήστος ... πρώτοι το πρόβλημα», «Πότε θα ... το χριστουγεννιάτικο δέντρο;» και «Η μητέρα ... τις στολές μας για τη γιορτή του σχολείου». Οι παρατιθέμενες παράγωγες λέξεις είναι αντιστοίχως: «λύση», «στολίδι», «σίδερο».

Το Π.Ι. τις αντικαθιστά ως εξής: «Η Στέλλα και ο Χρήστος βρήκαν πρώτοι τη ... (λύνω) του προβλήματος», «Ο πατέρας της Βαρβάρας είναι καπετάνιος και ... (ταξίδι) συχνά σε ξένες χώρες» και «Τον τελευταίο καιρό, ο Νίκος ... (αρχή) να προσέχει περισσότερο την ορθογραφία του».

Οπως είναι προφανές, την πρώτη πρόταση οι μαθητές καλούνται να τη συμπληρώσουν όχι με ρήμα, όπως ζητάει η άσκηση, αλλά με ουσιαστικό! Για τις επόμενες δύο, το Π.Ι. ξέρει καλύτερα. Και δεν το λέει.

*Υπάρχουν, όμως, και «ευρύματα» που ανήκουν σε ειδικές κατηγορίες.

Στη Γλώσσα της Ε' Δημοτικού, (Γ' τεύχος, σελίδα, 54), παρατίθεται κείμενο σχετικά με τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 και ειδικότερα την τηλεοπτική τους κάλυψη.

Το Π.Ι., φέτος, ζητεί την απάλειψη της πηγής του κειμένου. Είναι η ιστοσελίδα athens. indymedia.org, στην οποία φιλοξενούνται απόψεις των λεγόμενων αντιεξουσιαστών. Να το πούμε υπερπροστατευτισμό;

* Μάθαμε όμως και κάτι. Ο Στιγμιαίος Μέλλοντας που μέχρι τώρα ξέραμε, ονομάζεται πλέον «Συνοπτικός Μέλλοντας» (Γλώσσα, Γ' Δημοτικού).

* Για το κλείσιμο, ορισμένες από τις «σφραγίδες» της νέας αντίληψης. Στη Γλώσσα της Στ' Δημοτικού, υπάρχει ένα δισέλιδο παρουσίασης (με φωτογραφία) μιας καφετιέρας. Εχει μεταφερθεί αυτούσιο το εγχειρίδιο και όλες οι πληροφορίες που αναγράφονται πάνω στη συσκευή.

Είναι, πράγματι, σύγχρονη και ρεαλιστική η επιλογή του γνωστικού αντικειμένου (ενότητα «Συσκευές»). Ωστόσο, έχει ασκηθεί κριτική για τη χρησιμότητα της εμβάθυνσης στο ζήτημα.

- Ομοίως, αμφιλεγόμενης αποτελεσματικότητας έχει χαρακτηριστεί, στο ίδιο βιβλίο, η κριτική προσέγγιση των διαφημίσεων καθώς στο σχετικό πληροφοριακό υλικό έχουν συμπεριληφθεί φωτογραφίες από συγκεκριμένα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης. Ο κίνδυνος για το αντίστροφο αποτέλεσμα βρίσκεται στο επίκεντρο του προβληματισμού. *



--------------------------------------------------------------------------------

ΑΠΟΨΕΙΣ


Αλιείς μαργαριταριών


ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ η μεγάλη έρευνα της «Ε» ότι τα σχολικά βιβλία, που διανέμονται από το ίδιο το κράτος στους μαθητές, είναι γεμάτα από κάθε είδους λάθη, από τυπογραφικά έως και πολύ σοβαρά, που ταλαιπωρούν διδάσκοντες και διδασκομένους.

ΥΠΟΧΡΕΩΘΗΚΕ το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο να συγκεντρώσει και να καταγράψει σε 63 σελίδες τα λάθη των σχολικών βιβλίων του Δημοτικού, να παραθέσει διορθώσεις και να ζητήσει από τους εκπαιδευτικούς να τα μελετούν και να ενημερώνουν τους μαθητές!

ΠΟΣΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ είναι άραγε να βρίσκονται στα χέρια των μαθητών σχολικά βιβλία με λάθη, πάνω στα οποία θα πρέπει να γίνονται διορθώσεις; Και γιατί θα πρέπει την προχειρότητα και την ανευθυνότητα να την πληρώσουν διδάσκοντες και διδασκόμενοι, δηλαδή η ίδια η κακοποιούμενη και συνεχώς υποβαθμιζόμενη εκπαίδευση;

ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ στα σχολικά βιβλία, όπως θα δει ο αναγνώστης στη σημερινή συνέχεια της έρευνας, η κακοποίηση της γλώσσας, που είναι το βασικό εργαλείο της μάθησης, το κλειδί που ανοίγει τις πύλες της γνώσης και της πνευματικής καλλιέργειας, το όργανο της επικοινωνίας και της καταγραφής της σκέψης και των συναισθημάτων, το μέσο διατύπωσης των κατακτήσεων της επιστήμης και της έρευνας.

ΕΙΝΑΙ η ελληνική γλώσσα -η μία, ενιαία και αδιαίρετη από τους αρχαίους χρόνους έως σήμερα- η πλουσιότερη και ακριβέστερη των γλωσσών. Και όμως πετύχαμε να την κακοποιήσουμε, όχι μόνο στον προφορικό λόγο, αλλά και στα σχολικά εγχειρίδια. Πρόκειται για έγκλημα σε βάρος ολόκληρων γενεών.

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ καθόλο τυχαίο, λοιπόν, που και μαθητές Λυκείου δεν μπορούν με σαφήνεια και άνεση να διατυπώσουν προφορικά τη σκέψη τους και ακόμη πιο δύσκολο να γράψουν ένα κατανοητό κείμενο.

ΑΓΝΟΗΣΑΝ οι κατά καιρούς μεταρρυθμιστές της εκπαίδευσης τη σοφή υποθήκη του Διονυσίου Σολωμού: «Μήγαρις έχω άλλο στο νου μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;». Προσπέρασαν ακόμη την εκπληκτική επισήμανση του μεγάλου Γερμανού φιλολόγου Μπρούνο Σνελ, ότι η ελληνική γλώσσα οδήγησε στην ανακάλυψη του πνεύματος.

ΟΤΑΝ ΣΤΑ εγχειρίδια διδασκαλίας της γλώσσας κακοποιείται το εργαλείο της μάθησης, είναι απολύτως φυσικό να είναι πολλαπλάσια η κακοποίηση και στα βιβλία των άλλων μαθημάτων, στα οποία το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο αλίευσε και άλλα λάθη, όπως μαθηματικές ασκήσεις που δεν λύνονται -χθες δημοσιεύθηκαν παραδείγματα-, ασαφείς διατυπώσεις εννοιών κ.ά.

ΕΠΕΙΓΕΙ, με σεβασμό προς την έννοια της Παιδείας, που παραμένει άπιαστο όνειρο για τον τόπο, να ξαναχτίσουμε την εκπαίδευση αρχίζοντας από το Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό. Εδώ και τώρα να γίνει με συλλογική ευθύνη η προσπάθεια, πριν βγουν στους δρόμους και τα παιδιά του Δημοτικού.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 13/1/2009

Σχολικά βιβλία δημοτικού: Σωρεία λαθών και προχειρότητας

63 ΣΕΛΙΔΕΣ ΛΑΘΗ ΣΤΑ ΦΕΤΙΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΤΑ ΔΙΟΡΘΩΝΕΙ

Το μη χείρον, πρόχειρον....

ΕΡΕΥΝΑ: ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ





Σε εκατοντάδες λάθη και παροράματα βυθίζεται το όραμα της σύγχρονης παιδείας.

Η πρώτη βαθμίδα του εκπαιδευτικού συστήματος -θεμέλιο και λίκνο κάθε «επόμενης μέρας»- λειτουργεί για τρίτη χρονιά στο πλαίσιο της καινοτόμου αναμόρφωσης που σχεδιάστηκε για να μετατρέψει το δημοτικό σχολείο «σε χώρο χαράς και μάθησης». Με τη διαφορά ότι τα νέα σχολικά εγχειρίδια που παρήχθησαν μαζικά (με διαφορετικό από το παρελθόν τρόπο) και εισήχθησαν ταυτόχρονα σε όλες τις τάξεις βρίθουν από οφθαλμοφανείς αβλεψίες και παιδαγωγικές προχειρότητες, εξοστρακίζοντας το διακύβευμα στα περιθώρια της εκάστοτε κυβερνητικής πολιτικής.

Εξήντα τρεις σελίδες μόνο είναι τα φετινά, επίσημα παροράματα, τα λάθη δηλαδή που αναγνωρίζει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, αλλά δεν τα διορθώνει μέσα στα βιβλία, ζητεί απλώς από τους εκπαιδευτικούς να τα λαμβάνουν υπόψη και να εξηγούν στα παιδιά αναλόγως. Οι δυσκολίες όμως που εντοπίζουν οι δάσκαλοι στις αίθουσες και οι γονείς στα σπίτια, καθώς καθημερινά καλούνται να διαχειριστούν τυπογραφικά λάθη, ασαφείς έννοιες, ασκήσεις που δεν λύνονται και γνώσεις δεδομένες χωρίς να έχουν διδαχθεί, αχρηστεύουν το εργαλείο, εκεί που ο σχεδιασμός εργάζεται στην επισκευή του συστήματος.

Σύστημα που δοκιμάζεται αυτή την περίοδο σε θρανία και αμφιθέατρα ανατίθεται σε νέα υπουργικά χαρτοφυλάκια και προωθείται στη διακομματική αρένα - κατά την πρόσφατη πρωθυπουργική έκκληση για διαβούλευση εντός κοινοβουλετικών τειχών.

Με αφορμή τα λάθη των βιβλίων του δημοτικού σχολείου -εντοπίζονται περισσότερα από εκείνα που καταγράφονται στα παροράματα- η «Ε» επεκτείνει τη συζήτηση επί της φιλοσοφίας και της διδακτικής πρακτικής. Στην περιήγησή της συναντά:

- Εκπαιδευτικούς να μιλούν για «μνημείο προχειρότητας».

- Ειδικούς επιστήμονες να διαπιστώνουν απλές «ασκήσεις επί χάρτου», κενές σοβαρής παιδαγωγικής μεθολογίας.

- Μαθητές να λυγίζουν από το ασήκωτο βάρος - όχι μόνο της σχολικής τους τσάντας. (Οι πληροφορίες που τους φέρουν αποφασισμένους να συμμετάσχουν στις κινητοποιήσεις της δευτεροβάθμιας και των φοιτητών ελέγχονται ως ανακριβείς.) *


! Για σχόλια, επισημάνσεις και περισσότερα παροράματα λαμβάνουμε μηνύματα στα arihadj@enet.gr, varinu@enet.gr



--------------------------------------------------------------------------------

Μαθηματικά Ε' Δημοτικού


Με μαθηματική ανακρίβεια

Σαν βιβλία γραμμένα... ανάποδα μοιάζουν εκείνα των Μαθηματικών της Ε' Δημοτικού. Στα τελευταία κεφάλαια, οι μαθητές ασκούνται στο να αντιμετωπίζουν προβλήματα που δεν λύνονται. Ομως, έχουν προηγουμένως δει τόσα πολλά λάθη κάθε μορφής, που έχουν ήδη ασκηθεί περισσότερο στον εντοπισμό τους, παρά στη μαθηματική σκέψη...

«Ισως να είναι τα πρώτα βιβλία που θα αποσυρθούν έπειτα από εκείνο της Μαρίας Ρεπούση», μας λέει προβληματισμένος ένας εκ των συγγραφέων, ο Χριστόδουλος Κακαδιάρης, δάσκαλος και ιδιοκτήτης ιδιωτικού σχολείου. Υποστηρίζει ότι έγιναν πολλές αλλά ατελέσφορες προσπάθειες να διορθωθούν σφάλματα που εντοπίστηκαν. Ωστόσο, ο εκδότης Στέφανος Πατάκης, που ήταν ανάδοχος συγγραφής, όταν τον ρωτήσαμε σχετικά, στο πλαίσιο γενικότερης συνέντευξης για το σύστημα παραγωγής των νέων σχολικών βιβλίων, μας είπε ότι «εάν δεν ήταν τόσο απόλυτα δεσμευτικές οι συμβάσεις με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, θα είχα βρει καλύτερες λύσεις, αλλάζοντας τη δομή της συγγραφικής ομάδας»...

Ο συγγραφέας θεωρεί μειωτική την αναφορά του εκδότη και λέει ότι η στενότητα χώρου ανάμεσα στις ασκήσεις οφείλεται στις προδιαγραφές του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και ότι η συγγραφική ομάδα (όλοι εργάζονται στο ίδιο ιδιωτικό σχολείο, όπως και οι συγγραφείς των βιβλίων Μαθηματικών Β' και Δ' τάξης) δεν είχε την ευχέρεια να ελέγξει τα φιλμ που πήγαν για εκτύπωση. Επιμένει, όμως, ότι ακολουθήθηκαν σκανδιναβικά μοντέλα.

«Τα βιβλία πέρασαν από αλλεπάλληλες κρίσεις και επιστημονικούς ελέγχους», λέει ο επιστημονικός υπεύθυνος της ομάδας Γ. Καρυωτάκης, «οπότε στον εκδότη δεν πέφτει ιδιαίτερος λόγος». Παραδέχεται ότι η σχεδίαση απεδείχθη προβληματική, επιμένει ότι τα λάθη μπορεί να λειτουργήσουν εκπαιδευτικά και θεωρεί ως μεγαλύτερο πρόβλημα την ελλιπή επιμόρφωση των δασκάλων.

«Index»

Στα βιβλία Μαθηματικών της Ε' τάξης, τέσσερα τετράδια εργασιών και ένα βιβλίο μαθητή, που έχει όμως και αυτό εργασίες, εντοπίζουμε τόσο πολλές αβλεψίες που μοιάζει αδύνατον να υπολογιστούν με μαθηματική ακρίβεια... Τα επίσημα παροράματα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου είναι «βαθιά νυχτωμένα» και εντοπίζουν μικρό μέρος των λαθών, ενώ η αρθρογραφία των εκπαιδευτικών σε διάφορα φόρα (www.paremvasis.gr κ.ά.) απλώνεται σε δεκάδες σελίδες, κάνοντας τα εγχειρίδια φύλλο και φτερό. Αν ξεκινούσαμε λοιπόν από το τέλος, θα βλέπαμε πάνω πάνω στη σελίδα 144 τη λέξη «Index». Τουτέστιν, βλέποντας τα περιεχόμενα οι μαθητές, στο πλαίσιο προφανώς της διαθεματικότητας, μαθαίνουν και τη λατινική λέξη για το ευρετήριο. Πάντως, ο κ. Κακαδιάρης μας διαβεβαίωσε ότι η λατινικούρα δεν μπήκε από τη συγγραφική ομάδα, ούτε έπαιξε ρόλο η «ελληνοαγγλική αγωγή»...

Πυκνότητα

Πενήντα τέσσερα κεφάλαια και εννέα επαναληπτικά καλούνται να αντιμετωπίσουν εντεκάχρονα παιδιά, διαβαίνοντας μέσα από μια ύλη διατεταγμένη πυκνά μέχρι να καταλάβουν (;) τι σημαίνει δισεκατομμύριο - μέγεθος στο οποίο πλησίαζαν αρκετά μεγαλύτερα στο παρελθόν. Η πυκνότητα χαρακτηρίζει ακόμη και τον σχεδιασμό των σελίδων, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μη χωρούν οι πολυψήφιοι αριθμοί στα διαθέσιμα κενά (πόσο μάλλον οι πράξεις για την εύρεσή τους). Ισως για να εξοικειώνονται και με την έννοια «πυκνότητα», που θα διδαχθούν στη Φυσική...

Με ακρίβεια!

«Η αξία των βιβλίων θα αποδειχθεί κάποτε», επιμένει ο κ. Κακαδιάρης, θεωρώντας ότι ίσως παραήταν «προχωρημένα». Μία από τις βασικές καινοτομίες είναι η εισαγωγή της έννοιας «βρίσκω ένα αποτέλεσμα στο περίπου», εκτιμώντας τη σωστή απάντηση. Το πρόβλημα είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ακολουθεί συχνά η οδηγία: «Υπολογίζω με ακρίβεια». Τι σημαίνει, όμως, για τον μαθητή να υπολογίσει με ακρίβεια πόσους γύρους μπορεί να κάνει η Ζωή (σελ. 32 του βιβλίου) με 13 ευρώ στη ρόδα του λούνα παρκ, όταν κάθε γύρος κοστίζει 1,25; Ισως 10 γύρους, και στα τέσσερα δέκατα του επόμενου να πηδήξει στο κενό...

Πώς να υπολογίσει με ακρίβεια το κόστος του ενός τετραδίου, όταν με 4 ευρώ η Μυρτώ (σελ. 50 β.) αγοράζει τρία; Πώς να ανταποκριθεί στον ακριβή υπολογισμό της μέσης ημερήσιας είσπραξης του δημοτικού κινηματογράφου «Μελίνα», όταν η συνολική εβδομαδιαία είναι 4,150 ευρώ και η διαίρεση με το επτά βγάζει 592 και άπειρα δεκαδικά ψηφία (σελ. 56 β.); Οταν μία επιφάνεια είναι καλυμμένη με 22 πλακάκια και τα 10 είναι χρωματιστά, πώς υπολογίζεται με ακρίβεια το ποσοστό επί τοις εκατό των χρωματιστών (σελ. 29, τ. εργ. Γ'), που είναι πάλι δεκαδικός με άπειρα ψηφία; Ισως, όμως, για να εξοικειώνονται τα παιδιά γενικότερα με την... ακρίβεια, το βιβλίο τούς δείχνει σε γραφήματα ότι ένα λίτρο γάλα κοστίζει 1,90 ευρώ (σελ. 91 β.) ή τέσσερα απλά μολύβια 5 ευρώ (σελ. 38 β.)...

Πιάσε ένα 500άρικο...

Μία από τις ασκήσεις που θα προκαλέσει αμηχανία σε πολλούς γονείς, εάν γίνει στο σπίτι, είναι εκείνη στο Τετράδιο Εργασιών (Γ' τεύχος σελ. 13), όπου ο μαθητής καλείται να υπολογίσει πόση επιφάνεια καλύπτει ένα χαρτονόμισμα των 500 ευρώ. Προφανώς ο γονιός θα ανοίξει το πορτοφόλι και θα δώσει ένα από τα πολλά που έχει μέσα, ίσως το πιο κολλαριστό. Το ίδιο μπορεί να κάνει και ο δάσκαλος, ο οποίος, ως γνωστόν, αμείβεται πλουσιοπάροχα... Παρεξηγήσεις, όμως, μπορούν άνετα να προκύψουν και από τη λάθος διατύπωση προβλημάτων:

Στο ίδιο τεύχος (σελ. 24), στο πρόβλημα δ', η Θεοδώρα λέει ότι τα παιδιά που παίζουν στο προαύλιο «είναι τουλάχιστον 18», με βάση την παραδοχή ότι «όταν χωρίζονται σε τριάδες, τετράδες ή εξάδες δεν περισσεύει κανένα». Και η εντολή στον μαθητή είναι: «Εξηγώ στην τάξη πώς σκέφτηκα». Η... απερισκεψία της Θεοδώρας εντοπίστηκε ευτυχώς στα παροράματα του Π.Ι., που ζητούν να προστεθεί η ερώτηση: «Συμφωνώ με την άποψη της Θεοδώρας;».

Γιαούρτι

Η Θεοδώρα, όμως, ταλαιπωρεί τα παιδιά της Ε' τάξης και με άλλο πρόβλημα στη σελ. 65 του βιβλίου. Λέει ότι έφερε ένα κυπελλάκι γιαούρτι, που γράφει επάνω ότι περιλαμβάνει το 26% της ΣΗΠ (Συνιστώμενη Ημερήσια Ποσότητα) σε ασβέστιο και το 18,2% της ΣΗΠ σε βιταμίνη Β2. Για να ακολουθήσει η ερώτηση-πέλεκυς: «Πόση είναι περίπου η ΣΗΠ που πρέπει να πάρει ο οργανισμός μας σε γραμμάρια»!!! Το Π.Ι. ζητά να αντικατασταθεί η ερώτηση και να γίνει: «Εκτιμώ πόσα περίπου τέτοια γιαούρτια πρέπει να καταναλώσει (όχι να ρίξει) η Θεοδώρα, για να εξασφαλίσει ο οργανισμός της τη ΣΗΠ»...

Αλλού, η Ματίνα έχει 128 ευρώ, αγοράζει μπλούζα και δίνει το 1/8, παίρνει και παντελόνι με το 1/6 των υπολοίπων και ο μαθητής ερωτάται για το πόσα τής περίσσεψαν. Η απάντηση είναι το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό (ως προς τον αριθμό των ψηφίων τουλάχιστον) των 93,333333... ευρώ. Λίγο πιο κάτω (σελ. 78), το πρόβλημα μιλά για μπισκότα των 10 γραμμαρίων, δείχνει πακέτο των 10, αλλά λέει ότι το πακέτο ζυγίζει παραδόξως 150 γραμμάρια!

Γάλα και σοκολάτα

Στη σελίδα 88, το πρόβλημα αναγγέλλει ότι θα μάθουμε πώς μοιράζονται τα 3/5 μιας σοκολάτας σε 4 παιδιά, αλλά στην υπόλοιπη σελίδα εξηγείται πώς μοιράζεται η ίδια ποσότητα γάλακτος.

Εμπλεη σαφήνειας και η ερώτηση σε άλλο πρόβλημα: «Το 176:5 δεν διαιρείται ακριβώς, γιατί (σ.σ.: μονίμως τα βιβλία χρησιμοποιούν το "γιατί", αντί το "διότι") αφήνει υπόλοιπο 1. Ποιος άλλος αριθμός αφήνει υπόλοιπο 1 όταν διαιρεθεί με το 5; Απάντηση: Απειροι αριθμοί - αν και κάποιος μπορεί και να απαντούσε: Οι 151 βουλευτές...

Για τα παιδιά, όμως, οι καραμέλες είναι πολυτιμότερες από τις βουλευτικές έδρες και το πρόβλημα στο 6ο επαναληπτικό τούς ζητά να πουν: «Ποιος είναι ο μικρότερος αριθμός από καραμέλες που μπορεί να υπάρχουν στη σακούλα, αν δεν μπορεί να χωρά πάνω από 200;». Η ζητούμενη απάντηση προφανώς δεν είναι μηδέν, αλλά, ακόμη και αν ήταν, δεν εξηγείται γιατί μας δόθηκε ο ανώτατος αριθμός.

Φιλοτελούμεν...

Προβληματικά και τα φιλοτελικά προβλήματα. Στο τεύχος εργασιών Α' (σελ. 24) παρατίθενται πέντε γραμματόσημα, που άλλες τιμές έχουν τυπωμένες και άλλες γραμμένες δίπλα. Στο Β' τεύχος (σελ. 9) ο παππούς Κωνσταντίνος μπερδεύεται με τον παππού Μιχάλη και στη σελίδα 39, το πρόβλημα προκύπτει από τρία βάζα με ζάχαρη. Ο μαθητής καλείται να μοιράσει εξίσου 900 γραμμάρια ζάχαρη σε τρία δοχεία, αλλά λίγο παρακάτω διαπιστώνει ότι ένα από αυτά χωράει 200 γραμμάρια. Αξέχαστη θα μείνει στα παιδιά και η προσπάθεια να φτιάξουν κομπολόι με 10 χάντρες ροζ και μαύρες, όπου οι μαύρες πρέπει να είναι διπλάσιες από τις ροζ...

Σπαζοκεφαλιές

Ακολουθεί μια ατέλειωτη σειρά από αβλεψίες ή αθώα τυπογραφικά λάθη, που θα μπορούσαν να είχαν διορθωθεί στην πρώτη ανατύπωση. Ενδεικτικά:

- Η άσκηση να βρουν τα παιδιά έναν αριθμό ανάμεσα στο 100.000.000 και το 101.000.000, που να αποτελείται, όμως, από τα ψηφία 0, 2 και 3!

- Η απεικόνιση που γίνεται σε κλάσματα γεωμετρικών σχημάτων (σελ. 46), όπου π.χ. λέει 1/6 του εξαγώνου, αλλά, αντί της λέξης «εξαγώνου» δείχνει το ίδιο το εξάγωνο - όχι, όμως, ολόκληρο, αλλά γραμμοσκιασμένο κατά το 1/6 (σελ. 46).

- Η ερώτηση πόσα ψηφία έχει ο αριθμός 107.005.202, όπου στις επιλογές υπάρχουν μόνο τα νούμερα 5, 7 και 6 (σελ. 12 - τ.Α').

- Το σύμβολο πράξης που ζητείται ανάμεσα στους αριθμούς 1.250 και 40.000.000, ώστε το αποτέλεσμα να είναι 50.000.000 (σελ. 19 - τ.Α').

- Η απαίτηση να βρεθεί δεκαδικό κλάσμα ισοδύναμο με το 7/9 (σελ. 14 - τ.Β').

- Το πρόβλημα ε' της σελίδας 13 (τ. Δ'), όπου περιγράφονται δύο λεωφορεία, ένα των 65 και ένα των 48 θέσεων, όπου το πρώτο, όμως, απεικονίζεται μικρότερο σε μέγεθος.

- Ο μικτός αριθμός 3 δισεκατομμύρια 3 εκατομμύρια, που απεικονίζεται στη σελ. 26 (τ.δ') με τον δεκαδικό 3,3!!! *

Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 12/1/2009