63 ΣΕΛΙΔΕΣ ΛΑΘΗ ΣΤΑ ΦΕΤΙΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΤΑ ΔΙΟΡΘΩΝΕΙ
Το μη χείρον, πρόχειρον....
ΕΡΕΥΝΑ: ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΕΛΕΝΑ ΒΑΡΙΝΟΥ, ΑΝΝΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ
Σε εκατοντάδες λάθη και παροράματα βυθίζεται το όραμα της σύγχρονης παιδείας.
Η πρώτη βαθμίδα του εκπαιδευτικού συστήματος -θεμέλιο και λίκνο κάθε «επόμενης μέρας»- λειτουργεί για τρίτη χρονιά στο πλαίσιο της καινοτόμου αναμόρφωσης που σχεδιάστηκε για να μετατρέψει το δημοτικό σχολείο «σε χώρο χαράς και μάθησης». Με τη διαφορά ότι τα νέα σχολικά εγχειρίδια που παρήχθησαν μαζικά (με διαφορετικό από το παρελθόν τρόπο) και εισήχθησαν ταυτόχρονα σε όλες τις τάξεις βρίθουν από οφθαλμοφανείς αβλεψίες και παιδαγωγικές προχειρότητες, εξοστρακίζοντας το διακύβευμα στα περιθώρια της εκάστοτε κυβερνητικής πολιτικής.
Εξήντα τρεις σελίδες μόνο είναι τα φετινά, επίσημα παροράματα, τα λάθη δηλαδή που αναγνωρίζει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, αλλά δεν τα διορθώνει μέσα στα βιβλία, ζητεί απλώς από τους εκπαιδευτικούς να τα λαμβάνουν υπόψη και να εξηγούν στα παιδιά αναλόγως. Οι δυσκολίες όμως που εντοπίζουν οι δάσκαλοι στις αίθουσες και οι γονείς στα σπίτια, καθώς καθημερινά καλούνται να διαχειριστούν τυπογραφικά λάθη, ασαφείς έννοιες, ασκήσεις που δεν λύνονται και γνώσεις δεδομένες χωρίς να έχουν διδαχθεί, αχρηστεύουν το εργαλείο, εκεί που ο σχεδιασμός εργάζεται στην επισκευή του συστήματος.
Σύστημα που δοκιμάζεται αυτή την περίοδο σε θρανία και αμφιθέατρα ανατίθεται σε νέα υπουργικά χαρτοφυλάκια και προωθείται στη διακομματική αρένα - κατά την πρόσφατη πρωθυπουργική έκκληση για διαβούλευση εντός κοινοβουλετικών τειχών.
Με αφορμή τα λάθη των βιβλίων του δημοτικού σχολείου -εντοπίζονται περισσότερα από εκείνα που καταγράφονται στα παροράματα- η «Ε» επεκτείνει τη συζήτηση επί της φιλοσοφίας και της διδακτικής πρακτικής. Στην περιήγησή της συναντά:
- Εκπαιδευτικούς να μιλούν για «μνημείο προχειρότητας».
- Ειδικούς επιστήμονες να διαπιστώνουν απλές «ασκήσεις επί χάρτου», κενές σοβαρής παιδαγωγικής μεθολογίας.
- Μαθητές να λυγίζουν από το ασήκωτο βάρος - όχι μόνο της σχολικής τους τσάντας. (Οι πληροφορίες που τους φέρουν αποφασισμένους να συμμετάσχουν στις κινητοποιήσεις της δευτεροβάθμιας και των φοιτητών ελέγχονται ως ανακριβείς.) *
! Για σχόλια, επισημάνσεις και περισσότερα παροράματα λαμβάνουμε μηνύματα στα arihadj@enet.gr, varinu@enet.gr
--------------------------------------------------------------------------------
Μαθηματικά Ε' Δημοτικού
Με μαθηματική ανακρίβεια
Σαν βιβλία γραμμένα... ανάποδα μοιάζουν εκείνα των Μαθηματικών της Ε' Δημοτικού. Στα τελευταία κεφάλαια, οι μαθητές ασκούνται στο να αντιμετωπίζουν προβλήματα που δεν λύνονται. Ομως, έχουν προηγουμένως δει τόσα πολλά λάθη κάθε μορφής, που έχουν ήδη ασκηθεί περισσότερο στον εντοπισμό τους, παρά στη μαθηματική σκέψη...
«Ισως να είναι τα πρώτα βιβλία που θα αποσυρθούν έπειτα από εκείνο της Μαρίας Ρεπούση», μας λέει προβληματισμένος ένας εκ των συγγραφέων, ο Χριστόδουλος Κακαδιάρης, δάσκαλος και ιδιοκτήτης ιδιωτικού σχολείου. Υποστηρίζει ότι έγιναν πολλές αλλά ατελέσφορες προσπάθειες να διορθωθούν σφάλματα που εντοπίστηκαν. Ωστόσο, ο εκδότης Στέφανος Πατάκης, που ήταν ανάδοχος συγγραφής, όταν τον ρωτήσαμε σχετικά, στο πλαίσιο γενικότερης συνέντευξης για το σύστημα παραγωγής των νέων σχολικών βιβλίων, μας είπε ότι «εάν δεν ήταν τόσο απόλυτα δεσμευτικές οι συμβάσεις με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, θα είχα βρει καλύτερες λύσεις, αλλάζοντας τη δομή της συγγραφικής ομάδας»...
Ο συγγραφέας θεωρεί μειωτική την αναφορά του εκδότη και λέει ότι η στενότητα χώρου ανάμεσα στις ασκήσεις οφείλεται στις προδιαγραφές του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και ότι η συγγραφική ομάδα (όλοι εργάζονται στο ίδιο ιδιωτικό σχολείο, όπως και οι συγγραφείς των βιβλίων Μαθηματικών Β' και Δ' τάξης) δεν είχε την ευχέρεια να ελέγξει τα φιλμ που πήγαν για εκτύπωση. Επιμένει, όμως, ότι ακολουθήθηκαν σκανδιναβικά μοντέλα.
«Τα βιβλία πέρασαν από αλλεπάλληλες κρίσεις και επιστημονικούς ελέγχους», λέει ο επιστημονικός υπεύθυνος της ομάδας Γ. Καρυωτάκης, «οπότε στον εκδότη δεν πέφτει ιδιαίτερος λόγος». Παραδέχεται ότι η σχεδίαση απεδείχθη προβληματική, επιμένει ότι τα λάθη μπορεί να λειτουργήσουν εκπαιδευτικά και θεωρεί ως μεγαλύτερο πρόβλημα την ελλιπή επιμόρφωση των δασκάλων.
«Index»
Στα βιβλία Μαθηματικών της Ε' τάξης, τέσσερα τετράδια εργασιών και ένα βιβλίο μαθητή, που έχει όμως και αυτό εργασίες, εντοπίζουμε τόσο πολλές αβλεψίες που μοιάζει αδύνατον να υπολογιστούν με μαθηματική ακρίβεια... Τα επίσημα παροράματα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου είναι «βαθιά νυχτωμένα» και εντοπίζουν μικρό μέρος των λαθών, ενώ η αρθρογραφία των εκπαιδευτικών σε διάφορα φόρα (www.paremvasis.gr κ.ά.) απλώνεται σε δεκάδες σελίδες, κάνοντας τα εγχειρίδια φύλλο και φτερό. Αν ξεκινούσαμε λοιπόν από το τέλος, θα βλέπαμε πάνω πάνω στη σελίδα 144 τη λέξη «Index». Τουτέστιν, βλέποντας τα περιεχόμενα οι μαθητές, στο πλαίσιο προφανώς της διαθεματικότητας, μαθαίνουν και τη λατινική λέξη για το ευρετήριο. Πάντως, ο κ. Κακαδιάρης μας διαβεβαίωσε ότι η λατινικούρα δεν μπήκε από τη συγγραφική ομάδα, ούτε έπαιξε ρόλο η «ελληνοαγγλική αγωγή»...
Πυκνότητα
Πενήντα τέσσερα κεφάλαια και εννέα επαναληπτικά καλούνται να αντιμετωπίσουν εντεκάχρονα παιδιά, διαβαίνοντας μέσα από μια ύλη διατεταγμένη πυκνά μέχρι να καταλάβουν (;) τι σημαίνει δισεκατομμύριο - μέγεθος στο οποίο πλησίαζαν αρκετά μεγαλύτερα στο παρελθόν. Η πυκνότητα χαρακτηρίζει ακόμη και τον σχεδιασμό των σελίδων, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μη χωρούν οι πολυψήφιοι αριθμοί στα διαθέσιμα κενά (πόσο μάλλον οι πράξεις για την εύρεσή τους). Ισως για να εξοικειώνονται και με την έννοια «πυκνότητα», που θα διδαχθούν στη Φυσική...
Με ακρίβεια!
«Η αξία των βιβλίων θα αποδειχθεί κάποτε», επιμένει ο κ. Κακαδιάρης, θεωρώντας ότι ίσως παραήταν «προχωρημένα». Μία από τις βασικές καινοτομίες είναι η εισαγωγή της έννοιας «βρίσκω ένα αποτέλεσμα στο περίπου», εκτιμώντας τη σωστή απάντηση. Το πρόβλημα είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ακολουθεί συχνά η οδηγία: «Υπολογίζω με ακρίβεια». Τι σημαίνει, όμως, για τον μαθητή να υπολογίσει με ακρίβεια πόσους γύρους μπορεί να κάνει η Ζωή (σελ. 32 του βιβλίου) με 13 ευρώ στη ρόδα του λούνα παρκ, όταν κάθε γύρος κοστίζει 1,25; Ισως 10 γύρους, και στα τέσσερα δέκατα του επόμενου να πηδήξει στο κενό...
Πώς να υπολογίσει με ακρίβεια το κόστος του ενός τετραδίου, όταν με 4 ευρώ η Μυρτώ (σελ. 50 β.) αγοράζει τρία; Πώς να ανταποκριθεί στον ακριβή υπολογισμό της μέσης ημερήσιας είσπραξης του δημοτικού κινηματογράφου «Μελίνα», όταν η συνολική εβδομαδιαία είναι 4,150 ευρώ και η διαίρεση με το επτά βγάζει 592 και άπειρα δεκαδικά ψηφία (σελ. 56 β.); Οταν μία επιφάνεια είναι καλυμμένη με 22 πλακάκια και τα 10 είναι χρωματιστά, πώς υπολογίζεται με ακρίβεια το ποσοστό επί τοις εκατό των χρωματιστών (σελ. 29, τ. εργ. Γ'), που είναι πάλι δεκαδικός με άπειρα ψηφία; Ισως, όμως, για να εξοικειώνονται τα παιδιά γενικότερα με την... ακρίβεια, το βιβλίο τούς δείχνει σε γραφήματα ότι ένα λίτρο γάλα κοστίζει 1,90 ευρώ (σελ. 91 β.) ή τέσσερα απλά μολύβια 5 ευρώ (σελ. 38 β.)...
Πιάσε ένα 500άρικο...
Μία από τις ασκήσεις που θα προκαλέσει αμηχανία σε πολλούς γονείς, εάν γίνει στο σπίτι, είναι εκείνη στο Τετράδιο Εργασιών (Γ' τεύχος σελ. 13), όπου ο μαθητής καλείται να υπολογίσει πόση επιφάνεια καλύπτει ένα χαρτονόμισμα των 500 ευρώ. Προφανώς ο γονιός θα ανοίξει το πορτοφόλι και θα δώσει ένα από τα πολλά που έχει μέσα, ίσως το πιο κολλαριστό. Το ίδιο μπορεί να κάνει και ο δάσκαλος, ο οποίος, ως γνωστόν, αμείβεται πλουσιοπάροχα... Παρεξηγήσεις, όμως, μπορούν άνετα να προκύψουν και από τη λάθος διατύπωση προβλημάτων:
Στο ίδιο τεύχος (σελ. 24), στο πρόβλημα δ', η Θεοδώρα λέει ότι τα παιδιά που παίζουν στο προαύλιο «είναι τουλάχιστον 18», με βάση την παραδοχή ότι «όταν χωρίζονται σε τριάδες, τετράδες ή εξάδες δεν περισσεύει κανένα». Και η εντολή στον μαθητή είναι: «Εξηγώ στην τάξη πώς σκέφτηκα». Η... απερισκεψία της Θεοδώρας εντοπίστηκε ευτυχώς στα παροράματα του Π.Ι., που ζητούν να προστεθεί η ερώτηση: «Συμφωνώ με την άποψη της Θεοδώρας;».
Γιαούρτι
Η Θεοδώρα, όμως, ταλαιπωρεί τα παιδιά της Ε' τάξης και με άλλο πρόβλημα στη σελ. 65 του βιβλίου. Λέει ότι έφερε ένα κυπελλάκι γιαούρτι, που γράφει επάνω ότι περιλαμβάνει το 26% της ΣΗΠ (Συνιστώμενη Ημερήσια Ποσότητα) σε ασβέστιο και το 18,2% της ΣΗΠ σε βιταμίνη Β2. Για να ακολουθήσει η ερώτηση-πέλεκυς: «Πόση είναι περίπου η ΣΗΠ που πρέπει να πάρει ο οργανισμός μας σε γραμμάρια»!!! Το Π.Ι. ζητά να αντικατασταθεί η ερώτηση και να γίνει: «Εκτιμώ πόσα περίπου τέτοια γιαούρτια πρέπει να καταναλώσει (όχι να ρίξει) η Θεοδώρα, για να εξασφαλίσει ο οργανισμός της τη ΣΗΠ»...
Αλλού, η Ματίνα έχει 128 ευρώ, αγοράζει μπλούζα και δίνει το 1/8, παίρνει και παντελόνι με το 1/6 των υπολοίπων και ο μαθητής ερωτάται για το πόσα τής περίσσεψαν. Η απάντηση είναι το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό (ως προς τον αριθμό των ψηφίων τουλάχιστον) των 93,333333... ευρώ. Λίγο πιο κάτω (σελ. 78), το πρόβλημα μιλά για μπισκότα των 10 γραμμαρίων, δείχνει πακέτο των 10, αλλά λέει ότι το πακέτο ζυγίζει παραδόξως 150 γραμμάρια!
Γάλα και σοκολάτα
Στη σελίδα 88, το πρόβλημα αναγγέλλει ότι θα μάθουμε πώς μοιράζονται τα 3/5 μιας σοκολάτας σε 4 παιδιά, αλλά στην υπόλοιπη σελίδα εξηγείται πώς μοιράζεται η ίδια ποσότητα γάλακτος.
Εμπλεη σαφήνειας και η ερώτηση σε άλλο πρόβλημα: «Το 176:5 δεν διαιρείται ακριβώς, γιατί (σ.σ.: μονίμως τα βιβλία χρησιμοποιούν το "γιατί", αντί το "διότι") αφήνει υπόλοιπο 1. Ποιος άλλος αριθμός αφήνει υπόλοιπο 1 όταν διαιρεθεί με το 5; Απάντηση: Απειροι αριθμοί - αν και κάποιος μπορεί και να απαντούσε: Οι 151 βουλευτές...
Για τα παιδιά, όμως, οι καραμέλες είναι πολυτιμότερες από τις βουλευτικές έδρες και το πρόβλημα στο 6ο επαναληπτικό τούς ζητά να πουν: «Ποιος είναι ο μικρότερος αριθμός από καραμέλες που μπορεί να υπάρχουν στη σακούλα, αν δεν μπορεί να χωρά πάνω από 200;». Η ζητούμενη απάντηση προφανώς δεν είναι μηδέν, αλλά, ακόμη και αν ήταν, δεν εξηγείται γιατί μας δόθηκε ο ανώτατος αριθμός.
Φιλοτελούμεν...
Προβληματικά και τα φιλοτελικά προβλήματα. Στο τεύχος εργασιών Α' (σελ. 24) παρατίθενται πέντε γραμματόσημα, που άλλες τιμές έχουν τυπωμένες και άλλες γραμμένες δίπλα. Στο Β' τεύχος (σελ. 9) ο παππούς Κωνσταντίνος μπερδεύεται με τον παππού Μιχάλη και στη σελίδα 39, το πρόβλημα προκύπτει από τρία βάζα με ζάχαρη. Ο μαθητής καλείται να μοιράσει εξίσου 900 γραμμάρια ζάχαρη σε τρία δοχεία, αλλά λίγο παρακάτω διαπιστώνει ότι ένα από αυτά χωράει 200 γραμμάρια. Αξέχαστη θα μείνει στα παιδιά και η προσπάθεια να φτιάξουν κομπολόι με 10 χάντρες ροζ και μαύρες, όπου οι μαύρες πρέπει να είναι διπλάσιες από τις ροζ...
Σπαζοκεφαλιές
Ακολουθεί μια ατέλειωτη σειρά από αβλεψίες ή αθώα τυπογραφικά λάθη, που θα μπορούσαν να είχαν διορθωθεί στην πρώτη ανατύπωση. Ενδεικτικά:
- Η άσκηση να βρουν τα παιδιά έναν αριθμό ανάμεσα στο 100.000.000 και το 101.000.000, που να αποτελείται, όμως, από τα ψηφία 0, 2 και 3!
- Η απεικόνιση που γίνεται σε κλάσματα γεωμετρικών σχημάτων (σελ. 46), όπου π.χ. λέει 1/6 του εξαγώνου, αλλά, αντί της λέξης «εξαγώνου» δείχνει το ίδιο το εξάγωνο - όχι, όμως, ολόκληρο, αλλά γραμμοσκιασμένο κατά το 1/6 (σελ. 46).
- Η ερώτηση πόσα ψηφία έχει ο αριθμός 107.005.202, όπου στις επιλογές υπάρχουν μόνο τα νούμερα 5, 7 και 6 (σελ. 12 - τ.Α').
- Το σύμβολο πράξης που ζητείται ανάμεσα στους αριθμούς 1.250 και 40.000.000, ώστε το αποτέλεσμα να είναι 50.000.000 (σελ. 19 - τ.Α').
- Η απαίτηση να βρεθεί δεκαδικό κλάσμα ισοδύναμο με το 7/9 (σελ. 14 - τ.Β').
- Το πρόβλημα ε' της σελίδας 13 (τ. Δ'), όπου περιγράφονται δύο λεωφορεία, ένα των 65 και ένα των 48 θέσεων, όπου το πρώτο, όμως, απεικονίζεται μικρότερο σε μέγεθος.
- Ο μικτός αριθμός 3 δισεκατομμύρια 3 εκατομμύρια, που απεικονίζεται στη σελ. 26 (τ.δ') με τον δεκαδικό 3,3!!! *
Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 12/1/2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου